Εκ πρώτης όψεως δεν μου αρέσει...

Εφημερίδα Θεσσαλονίκη,
22.11.2010,
μια εβδομάδα
μετά τις δημοτικές εκλογές,
χωρίς άλλα σχόλια
για την ώρα!

ΑΓΝΟ Το Green City της δυτικής Θεσσαλονίκης

Τη δημιουργία μιας πρότυπης νησίδας σε ένα οικοδομικό τετράγωνο που θα λειτουργεί ως μικροοικοσύστημα και ο ανοιχτός χώρος θα συνυπάρχει με τον χτισμένο, ενώ ο δημόσιος θα λειτουργεί ως ένα ενδιάμεσο μεταξύ αστικού και φυσικού προβλέπει η πρόταση για την ανάπλαση του παλιού εργοστασίου της ΑΓΝΟ στη Σταυρούπολη. Η μελέτη εκπονήθηκε από το αρχιτεκτονικό γραφείο Νικηφορίδη-Cuomo.

Της Χριστίνας Ταχιάου

Η γαλακτοβιομηχανία ΑΓΝΟ εγκαταστάθηκε στην περιοχή της Σταυρούπολης στις αρχές της δεκαετίας του ’50 και αναπτύχθηκε ολοκληρώνοντας τις υπάρχουσες υποδομές μέχρι το 1960. Στις αρχές της δεκαετίας του ’90 η επιχείρηση μετεγκαταστάθηκε στην περιοχή του Λαγκαδά. Την εποχή εκείνη ο δήμος Σταυρούπολης άρχισε μία μελέτη σκοπιμότητας για την περιοχή που δεν ολοκληρώθηκε, ενώ εκπονήθηκε μία μελέτη αξιοποίησης για το εργοστάσιο στο πλαίσιο της κοινοτικής πρωτοβουλίας URBAN.

Ανασυγκρότηση αστικού ιστού
Η περιοχή του εργοστασίου είναι υποβαθμισμένη, συγκεντρώνοντας αλλά και προκαλώντας όλα τα προβλήματα που έχουν παρατηρηθεί σε απαξιωμένες βιομηχανικές εγκαταστάσεις των μεγάλων πόλεων. Ο γύρω χώρος παρουσιάζει ανομοιογένεια: κτίριο με χαμηλό ύψος, νεκροταφεία αλλά και μπαζωμένο κομμάτι του Δενδροπόταμου, μέσα στο οποίο έχουν χτιστεί αυθαίρετα. Όσο για τα κτίσματα του ΑΓΝΟ, κανένα δεν παρουσιάζει κάποιο ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ώστε να διατηρηθεί.
Για τον αρχιτέκτονα Πρόδρομο Νικηφορίδη «μία επιτυχημένη ανάπλαση απαξιωμένης βιομηχανικής γης εντός ενός πυκνού αστικού ιστού επιφορτίζεται από μία σειρά από σημαντικές στρατηγικές και αποφάσεις, για να είναι επιτυχής. Οι αποφάσεις είναι όχι μόνο αναπτυξιακού αλλά και κοινωνικού, πολεοδομικού και περιβαλλοντικού χαρακτήρα, καθώς μία τέτοια επέμβαση έρχεται να επανασυγκροτήσει σε έναν διερρηγμένο αστικό ιστό».
Το παλιό εργοστάσιο της ΑΓΝΟ έχει περιέλθει στα χέρια της Δομοτεχνικής Α.Ε., η οποία έχει δραστηριοποιηθεί στην περιοχή της δυτικής Θεσσαλονίκης με την ανέγερση του ξενοδοχείου «Les Lazaristes».

«Μπορεί να γίνει αναπτυξιακός πόλος»
Για έναν αρχιτέκτονα η διαμόρφωση ενός ολόκληρου οικοδομικού τετραγώνου σε μία περιοχή με τέτοιες ιδιορρυθμίες είναι μεγάλη πρόκληση. «Στις πόλεις όπου έχουν πραγματοποιηθεί με επιτυχία αντίστοιχες αναπλάσεις αυτές λειτούργησαν ως αναπτυξιακοί πόλοι. Η δυναμική προβολή τους ξεπέρασε σε πολλές περιπτώσεις τα όρια της πόλης και ενεργοποίησε αλυσίδα θετικών επιπτώσεων, οικονομικών και κοινωνικών». Ο κ. Νικηφορίδης θεωρεί ότι «το ΑΓΝΟ, ένας χρόνιος αστικός θύλακας αποκλεισμού στο δήμο Σταυρούπολης, μπορεί να μετατραπεί σε συγκριτικό πλεονέκτημα. Με το σχεδιασμό μιας πρότυπης αστικής νησίδας θα αξιοποιηθεί και θα αναδειχθεί η αναπτυξιακή, πολεοδομική, αρχιτεκτονική και περιβαλλοντική διάσταση της παρέμβασης».
Η πρόβλεψη στο master plan είναι για ένα κτιριακό συγκρότημα υψηλής ποιότητας, σχεδιασμένο με τρόπο ώστε να υπερτερεί ο πράσινος δημόσιος χώρος. Μάλιστα κατά τον κ. Νικηφορίδη «όχι μόνο υπερτερεί, αλλά παράγεται και πολλαπλασιάζεται μέσω αρχιτεκτονικών επιλύσεων, δημιουργώντας μία σύγχρονη οικοδομική νησίδα με νέα πρότυπα αστικής πολυλειτουργικότητας και συνύπαρξης δημόσιου και ιδιωτικού χώρου».
Στο σχεδιασμό προβλέπεται η διαμόρφωση χώρων πρασίνου και καθιστικών, όπου οι κάτοικοι της περιοχής θα έχουν άμεση και αδιάλειπτη πρόσβαση. Η δημιουργία μικροκλίματος είναι μία δυνατότητα, ενώ η εξοικονόμηση νερού και ενέργειας στη διαχείρισή του θεωρούνται δεδομένα. Υπάρχουν επίσης θέματα ενεργειακής αυτονομίας ολόκληρου του οικοδομικού τετραγώνου που μπορούν να αντιμετωπιστούν είτε μέσω του σχεδιασμού των κατοικιών και όλων των κτιρίων του συγκροτήματος είτε με την εφαρμογή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και πρότυπο σύστημα διαχείρισης στη συλλογή αστικών απορριμμάτων.
Εκτός από κτίριο κατοικιών και χώρους πρασίνου προβλέπεται η δημιουργία κτιρίων καταστημάτων αλλά και ενός μικρού multiplex κινηματογράφων, λειτουργία που απουσιάζει πλήρως από ολόκληρη την περιοχή.

Η παρουσίαση του master plan θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη στην ημερίδα με θέμα «Φυτεμένα Δώματα - Η ανάκτηση του χαμένου εδάφους», που διοργανώνουν το ΤΕΕ/ΤΚΜ και η Διεθνής Ομοσπονδία Φυτεμένων Δωμάτων στο αμφιθέατρο του ΤΕΕ/ΤΚΜ, Μ. Αλεξάνδρου 49. Υπό την αιγίδα του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.

Οι βασικοί άξονες του master plan:
- Επιδίωξη της πολυλειτουργικότητας της οικοδομικής νησίδας.
- Ενίσχυση της κεντρικότητας, καθώς στην περιοχή δεν υπάρχει αυτό που ονομάζουμε «κέντρο».
- Πολεοδομική συνοχή του αστικού ιστού που είχε χαθεί μέσα από τη χρόνια εγκατάλειψη.
- Ενίσχυση της ομοιογένειας της αστικής νησίδας και δημιουργία ενός οικοδομικού συνόλου με ισχυρή ταυτότητα.
- Σωστή σχέση ανοικτού και κτισμένου, καθώς και δημόσιου και ιδιωτικού χώρου.
- Νέες οπτικές που θα επαναφέρουν στην πόλη τις ποιότητες του φυσικού περιβάλλοντος.