Τετάρτη, Φεβρουαρίου 18, 2015

Η πρώτη κριτική για την ΚΑΝΤΙΝΑ/CANTEEN/CAN(TEEN)




ΚΡΙΤΙΚΗ: ΚΑΝΤΙΝΑ
Ο Σπύρος Λαζαρίδης συνθέτει ψηφιδωτά τις σκηνές της Καντίνας του και γράφει στα ίσια και στακάτα, όχι λοξά και μοντερνιστικά. Οι ψηφίδες αυτές συνομιλούν μεταξύ τους, ψιθυρίζουν, διαλέγονται, συγκρούονται και τελικά συντίθενται, όπως συμβαίνει και στο επικό θέατρο του Μπρεχτ. Ο λόγος του λαϊκός, με όλη τη σημασία της λέξης, και προσωπικός, δηλαδή των προσώπων. Δεν υπάρχει περίπτωση να μπερδέψεις ως θεατής τον νέο με τον μεγαλύτερο σε ηλικία. Ο λόγος είναι βιωματικός και κουβαλά τον ήρωα, τις λύπες του, τις πίκρες του, τα πολιτικά του φρονήματα, την αριστερά, αλλά και τη δεξιά. Οι ήρωες, λοιπόν, διακρίνονται μεταξύ τους με ενάργεια, σαν γάργαρο νερό, είναι ήρωες θετικοί και αρνητικοί, ο ντελβές τους είναι η κοινωνία μέσα στην οποία ζουν και δρουν.





Απ’ όλα έχει ο μπαχτσές, το ρουφιανόμπατσο που ψαρεύει τον αδαή καντινιέρη, που νομίζει ότι είναι κοφτερόμυαλος, τον μπάτσο εκτελεστή, που τον φωνάζουν Ράμπο, τον Τζώννυ, που πέφτει θύμα της κοινωνίας σαν ήρωας του πολιτικού ή και του νατουραλιστικού θεάτρου. Θα φτάσουν αυτοί τελικά στο τέρμα είτε της σκηνικής ζωής είτε του θανάτου που συντελείται εξωσκηνικά και εξαγγέλλεται, όπως στην αρχαία τραγωδία, για τον Τζώννυ λέω. Οι ήρωες αυτοί στην ουσία τους είναι αντιήρωες, περιθώριο είναι ο καντινιέρης, επαπειλούμενος φιλόλογος με άριστα. Ο Τζώννυ μια από τα ίδια, η άλλη όψη του ίδιου νομίσματος, παιδί της πλατείας αυτός. Οι συστημικοί αστυνομικοί, δημοσιογράφοι και απλοί πολίτες είναι οι αδύναμοι κρίκοι που πάνω τους όμως κάθεται γερά το σύστημα, ο πλούτος, τα Μ.Μ.Ε. Οι σκηνικές ψηφίδες δένονται χαλαρά γύρω από τον θάνατο, επικείμενο, συντελεσμένο, ως απόηχο, ένα χρόνο μετά, χρονική διαστολή και συστολή λοιπόν επί σκηνής σαν το συμπαντικό χρόνο. Όλα συστρέφονται και γύρω από το νεανικό έρωτα, της Τζενούλας και του Νίκου των «κακοφιλημένων» με ηχητικό κέντρο ένα καταπληκτικό τραγούδι, με αυτοαναφορικά και βιωματικά συγγραφικά στοιχεία, η Χαλάστρα, η Κρήνη, το ρεμπέτικο, ο Κούδας είναι οι ελληνικές σαλονικιώτικες μπράντες που το κοινό αναγνωρίζει και αντιδρά. Ναι το κείμενο διαλέγεται με τον τόπο, το χρόνο και τη μνήμη, όπως κάθε κείμενο που σέβεται τον εαυτό του. Συνομιλεί όμως και με τα εξαιρετικά σκηνικά που δείχνουν στον θεατή την πλατεία και το λαϊκό προάστιο, ίσως κάπου στα δυτικά μιας μεγαλούπολης, με ελάχιστες χρωματικές λεπτομέρειες εξαιρετικής έμπνευσης, το κόκκινο, το κίτρινο με μια σημειολογική ερμηνευτική ελευθερία στην πρόσληψη. Να πούμε κόμικ; Ναι. Να πούμε νατουραλισμός; Ναι: ωραίες κλίμακες, ωραίες προοπτικές, ωραία σκηνική λειτουργία που γράφει στους ήρωες.


Οι ήρωες επαρκείς όλοι, ξεχωριστοί όλοι, ο Νίκος, η Γιούλη, η Τζέννυ, ο Τζώννυ καλός, όλοι καλοί. Αχ! αυτή η μάνα, συγκλονιστική η Σταυρούλα Μαμούτου στο χαρακτηριστικό ρόλο, και φυσικά ο Τσαλαμπούνης στο ρόλο του Καντινιέρη, όλα τα λεφτά, κλέβει την παράσταση. Η μουσική ντύνει και συνθέτει την θεατρική ατμόσφαιρα με εντέλεια, το μουσικό θέμα διασχίζει την παράσταση σαν τρένο γρήγορο, αργό, σκοτεινό εντός τούνελ, ενίοτε ειδυλλιακό. Τα κουστούμια απεικονίζουν το κλίμα ρεαλιστικά και δείχνουν τον εκάστοτε ήρωα, ηλικιακά και ιδεολογικά. Φυσικά αλλάζουν όσες φορές πρέπει και όπως πρέπει χωρίς υπερβολές. Το ίδιο ισχύει και με τα μετρημένα είδη φροντιστηρίου. Αφήνω για το τέλος τη σκηνοθεσία που τη θεωρώ εξαιρετική, η Σταυρούλα Μαμούτου κατεύθυνε τα πρόσωπα σωστά, η σωματικότητα ήταν επαρκής, η εκφορά του λόγου καθώς και τα εξωγλωσσικά και παραγλωσσικά σημεία που έντυσαν το λόγο των προσώπων ήταν και το εικός και αναγκαίον. Τελικά ένα εγχείρημα επιτυχημένο, όχι όμως, νομίζω, και το τελευταίο.
 Ι.Σ. ΧΑΤΖΗΙΩΑΚΕΙΜΙΔΗΣ
Μ.Δ.Ε. ΠΑΡΑΣΤΑΣΙΟΛΟΓΙΑΣ
ΣΧΟΛΗ ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ
ΤΜΗΜΑ ΘΕΑΤΡΟΥ
Α.Π.Θ.

Τρίτη, Φεβρουαρίου 17, 2015

Η ΚΑΝΤΙΝΑ στις Συκιές, 27/2/2015




Κείμενο, Σπύρος Λαζαρίδης
Σκηνοθεσία, Σταυρούλα Μαμούτου
    Σκηνογραφία, Τάσος Τσιάχτας
    Εικαστικό θέμα σκηνικού - αφίσα, Ισμήνη Τσουμπάρη
    Κατασκευή σκηνικού, Αγαθαγγελίδης Τάκης, Μαριάδης Μάκης και φίλοι
    Μουσική, Γιώργος Αθανασιάδης
    Σχεδιασμός φωτισμού, Ολυμπία Λαζαρίδου, Μάκης Μαριάδης
    Ηθοποιοί, Στάθης Δρίζης / αφηγητής
                                     Σταύρος Τσαλαμπούνης / Ξανθός
        Πέτρος Γιοσμάς / Θανάσης
        Ιωάννα Παρλάντζα / Μάχη
        Δήμητρα Γοργορή / Γιούλη
        Σοφία Παπαθανασίου / Φεβρωνία
        Βάσω Μπούρη / Τατιάνα
        Σταυρούλα Μαμούτου / Μάνα
        Μαίρη Λυμπεριάδου / Δημοσιογράφος
        Ευριπίδης Παπαντωνίου / Γεράσιμος
        Ιωσήφ Χατζηιωακειμίδης / Τζώνυ – Πουλί της πλατείας
        Κώστας Δάδος / Νίκος
        Άρτεμις Μάλτα / Τζένη
        Ελισάβετ Αγγουριά - Τσοροχίδου / Σία
        Κατερίνα Βατάλη/ Λίνα
        Ειρήνη Πολύζου / Ειρήνη
        Ολυμπία Κύκλη / Πέρσα

                 

Τετάρτη, Φεβρουαρίου 04, 2015

Εντυπώσεις μαθητών και μαθητριών δημοτικού σχολείου από παρουσίαση αρχειακού υλικού



Την Δευτέρα 2/2/2015 βρέθηκα σ' ένα δημοτικό σχολείο του Δήμου Παύλου Μελά για να παρουσιάσω στα παιδιά κάτι από το αρχείο μου.
Μια ανασφάλεια την είχα επειδή πρώτη μου φορά θα μιλούσα σε κοινό τέτοιας ηλικίας. Το απόγευμα της ίδιας μέρας έλαβα ένα e-mail με το παρακάτω κείμενο διανθισμένο με φωτογραφίες από την εκδήλωση. Παραθέτω το κείμενο χωρίς τις φωτογραφίες.

Δευτέρα 2 Φεβρουαρίου 2015
Ενημέρωση του  κυρίου Λαζαρίδη (καθηγητή-συγγραφέα) στο σχολείο μας με θέμα την ιστορία της  Σταυρούπολης. Προβλήθηκε απόσπασμα από υλικό αρχείου με θέμα τα εγκαίνια σχολείου στο Ζέιτενλινκ που ιδρύεται το 1916 από Γάλλους για τα παιδιά των Ελλήνων προσφύγων
      Εντυπώσεις μαθητών
*      Αυτά που είδα μου άρεσαν πολύ γιατί έμαθα πράγματα για τη Σταυρούπολη που δεν τα ήξερα. Είδα πως ήταν το σχολείο πιο παλιά. Μου φάνηκε πως τα παιδιά το διασκέδαζαν κάποιες φορές στο σχολείο (Σοφία)
*      Μου άρεσε όταν ο κ. Λαζαρίδης μας έδειξε την ταινία με τα παιδιά (Τζίμης)
*      Η παρουσίαση που μας έκανε ο κ. Λαζαρίδης ήταν πολύ ωραία. Εντύπωση μου έκανε η σκηνή που τα παιδιά πάλευαν (Χαζίς)
*      Μου άρεσε που τα παιδιά κρυβόντουσαν στους θάμνους (Πασχάλης)
*      Εμένα μου άρεσε στην ταινία που τα παιδιά μάλωναν (Θανάσης)
*      Ο κ. Λαζαρίδης μας έδειξε πως ήταν παλιά και πως είναι τώρα η Θεσσαλονίκη. Μας έδειξε πολλά μνημεία και το πιο σημαντικό ήταν και είναι ο Λευκός Πύργος.
*      Πιστεύω ότι η πρωινή παρουσίαση ήταν πολύ ωραία γιατί μάθαμε πράγματα από την περιοχή που ζούμε πως ήταν παλιά. Επίσης ενδιαφέρουσα γιατί είχε εικόνες και μια ταινία για τα σχολεία (Νίκη)
*      Με έκανε εντύπωση ότι ο Λευκός Πύργος είχε γύρω-γύρω τείχος και το στρατόπεδο του Παύλου Μελά ήταν τεράστιο, αλλά το μισό καταστράφηκε (Ηλίας)
*      Οι εντυπώσεις μου είναι καλές γιατί μου άρεσε που έμαθα περισσότερα για την πόλη μου (Παναγιώτης)
*      Εγώ πιστεύω ότι αυτή ήταν μια ενδιαφέρουσα επίσκεψη και μάθαμε περισσότερα πράγματα για τη Θεσσαλονίκη (Καρολίνα)
*      Η παρουσίαση ήταν καταπληκτική! Μου άρεσε πιο πολύ το σημείο στο οποίο τα παιδιά πλένονται με μανία για να μπουν στην τάξη (Λευτέρης)
*      Η επίσκεψη του κ. Λαζαρίδη με εντυπωσίασε και η διήγησή του για την πόλη με εντυπωσίασε ιδιαίτερα. Επίσης οι πληροφορίες που μας είπε με ενθουσίασαν να έχει τόσο αρχαία η πόλη μας (Κίμωνας)
*      Μου άρεσαν όλα γιατί φυσικά ήταν στην περιοχή που μένω. Περισσότερο μου άρεσε το βίντεο. Τον ευχαριστώ πολύ που διέθεσε τόσο χρόνο για να μας δείξει αυτά τα πράγματα (Αθηνά)
*      Μου άρεσε που ο κύριος μας παρουσίασε τι ήταν το λεμπέτ (Σάκης)
*      Ήταν ωραίο σε γενικές γραμμές γιατί μας έδειξε πράγματα και εικόνες και επίσης μας διηγήθηκε πράγματα όχι μόνο για την πόλη της Θεσσαλονίκης αλλά και για την περιοχή μας που δεν ξέραμε από καλές πηγές και από μακροχρόνιες και έγκυρες αναζητήσεις που έκανε ο ίδιος ο κ. Λαζαρίδης (Δημήτρης)
*      Μου άρεσε πολύ που ήρθε ο κ. Λαζαρίδης γιατί δεν ήξερα τόσο πράγματα για το Λεμπέτ και δεν ήξερα καθόλου πως ζούσαν τα παιδιά εκείνη την εποχή (Μαρία)
*      Από την παρουσίαση του κ. Λαζαρίδη μου άρεσαν δύο πράγματα, αλλά δεν μου άρεσαν άλλα δυο. Αυτά που μου άρεσαν ήταν ότι οι Γάλλοι φρόντιζαν τα παιδιά των προσφύγων και ότι οι αδελφές του Ελέους, οι οποίες ήταν καλόγριες φρόντιζαν τα ορφανά παιδάκια. Αυτά που δεν μου άρεσαν ήταν ότι οι πρόσφυγες ήταν πολύ φτωχοί και το ότι δεν είχαν φαγητό και νερό (Παναγιώτα)
*      Η σκηνή η οποία μου άρεσε ήταν όταν δυο παιδιά πλακώνονταν στο ξύλο αλλά γενικά αυτό που θέλει να δείξει η ταινία είναι η φτώχια που επικρατούσε εκείνη την εποχή (Αναστάσης)
*      Μου άρεσε πολύ γιατί ο κ. Λαζαρίδης μας τα είπε πολύ περιεκτικά (Χρήστος)
*      Εμένα αυτό που μου έκανε μεγάλη εντύπωση είναι που δεν φορούσαν παπούτσια και ότι δεν επιτρέπονταν κορίτσια στο σχολείο (Αθηνά)
*      Η παρουσίαση μου έκανε μεγάλη εντύπωση στο σημείο εκείνο που τα παιδιά ετοιμάζονταν για το σχολείο (Χάρης)
*      Ήταν πολύ ενδιαφέρον που μάθαμε για τη Σταυρούπολη και το απόσπασμα από την ταινία μου άρεσε πολύ (Κυριακή)
*      Μου άρεσε ο τρόπος εκπαίδευσης των παιδιών και ο τρόπος ζωής τους (Κατερίνα)
*      Η παρουσίαση του κ. Λαζαρίδη πιστεύω ότι ήταν αρκετά ενδιαφέρουσα, αφού είπε και ο ίδιος ότι την φτιάχνει από το ’90. Το βιντεάκι ήταν πολύ προσεγμένο (Αναστασία)
*      Μου άρεσε το ταινιάκι που μας έδειξε ο κ. Λαζαρίδης. Επίσης μου άρεσε εκεί που μας έδειξε για τους πρόσφυγες (Άννα)
*      Μου άρεσε πάρα πολύ η πρωινή συνάντηση με τον κ. Λαζαρίδη. Έμαθα την ιστορία της πόλης μου, τι και πώς έγινε! Πέρασα πολύ ωραία! (Παυλίνα)
*      Η πρωινή επίσκεψη του κ. Λαζαρίδη ήταν πολύ ωραία. Μου άρεσε η παρουσίαση που έκανε και το απόσπασμα από την ταινία που μας έδειξε (Βασίλης)


Κυριακή, Φεβρουαρίου 01, 2015

Στον Εύοσμο τα καλούδια της η ΚΑΝΤΙΝΑ



Ένα θεατρικό έργο που βράζει το αίμα του. Μια καντίνα που το αφεντικό της το μπουμπουνάει το καφτερό στα καλούδια του μέχρι που καίγεται και η δική του γούνα. Ένα κράτος που ξαμολάει τη βία του όπως ξέρουν να κάνουν τα κράτη, με το βούρδουλα και το χαφιέ, με τα ναρκωτικά και τη σφαίρα αν χρειαστεί. Εφηβικές καρδιές που εξακολουθούν να λένε το σ' αγαπώ μ' ένα τραγούδι. Ο έρωτας που μπορεί ν' ανθίσει μέσα στην ασχήμια επειδή είναι έφηβος και αντέχει κι ονειρεύεται.
Ένα θεατρικό έργο γραμμένο στις πύρινες ημέρες του Δεκέμβρη του 2008. Ένας εφηβικός έρωτας που δεν είναι μόνο αυτό που φαίνεται. Μια καντίνα στο μέσον μιας πλατείας δεν προσφέρει μόνον σάντουιτς και αναψυκτικά· γίνεται το κέντρο του κόσμου. Ένα πτυχίο δεν σε οδηγεί, ειδικά στην Ελλάδα που γνωρίζουμε, σ’ αυτό που σπούδασες. Μια μαθητική έξοδος σε νυχτερινό κέντρο η οποία δεν τελειώνει απλώς με πονοκέφαλο το ξημέρωμα. Τα τραύματα από την μετεμφυλιακή Ελλάδα πλαισιώνονται από νέες πληγές, που βαθαίνουν στον καιρό της κρίσης. Ειδικά στρατοδικεία τότε, ανεξέλεγκτη αστυνομική καταστολή τώρα. Το μονοπώλιο της βίας από το κράτος έρχεται αρνητικός καταλύτης και τρυπώνει, απρόσκλητο, στις καρδιές νεαρών αγοριών και κοριτσιών. Ο θάνατος φεύγει από τα δελτία των ειδήσεων και φωλιάζει στις καρδιές και στο μυαλό παιδιών που έχασαν αναίτια τον φίλο τους. Ποιες είναι οι αιτίες της αϋπνίας ενός σύγχρονου Έλληνα ή μιας Ελληνίδας; Πόση ελπίδα κρύβει μια εφηβική ερωτική εξομολόγηση;
Η ΚΑΝΤΙΝΑ, εκτός από καντίνα, χώρος συνεύρεσης και τέρψης,  σύμφωνα με την αγγλική ετυμολογία της, είναι και μια αποφασιστική και ελπιδοφόρα δήλωση: Μπορώ (can) επειδή είμαι έφηβος (teen).