Τετάρτη, Ιουλίου 27, 2011
Ο Τύπος του Κιλκίς για τη Μνήμη Πρώτων
Συγκινητική ήταν η ανταπόκριση του ημερήσιου και εβδομαδιαίου Τύπου του Κιλκίς στο δελτίο τύπου για την εκδήλωση Μνήμη Πρώτων. Επίσης στο site μιας εφημερίδας τοποθετήθηκε μια ανάρτηση.
Όλες αναδημοσίευσαν με σχολαστική ακρίβεια το υλικό που τους παραχωρήθηκε. Μια μικρή διαφοροποίηση υπάρχει στην αναφορά του διοργανωτή και των υποστηρικτών του.
Παρένθεση: Μέσα στον Μάιο παρέδωσα χέρι χέρι σε όλους τους φορείς του Ηλιολούστου (Πολιτιστικός σύλλογος Ηλιολούστου το Καρς, Ποντιακός σύλλογος Ηλιολούστου ο Προμηθέας, Πολιτιστικός λαογραφικός σύλλογος Ηλιολούστου ο Άγιος Γεώργιος, Ενοριακή επιτροπή Ηλιολούστου, Τοπικό συμβούλιο Ηλιολούστου, Αγροτικός συνεταιρισμός Ηλιολούστου) μια επιστολή όπου αναφέρονταν τα στοιχεία της εκδήλωσης και όπου τους ζητούσα να συνεισφέρουν με όποιον τρόπο έκριναν κατάλληλο.
Θεσμικά, με γενική συνέλευση όπου μεταξύ άλλων δικών του θεμάτων τέθηκε και το ζήτημα της υποστήριξης της εκδήλωσης Μνήμη Πρώτων, ανταποκρίθηκε ο Ποντιακός σύλλογος Ηλιολούστου ο Προμηθέας. Τέλος παρένθεσης.
Κάποιοι προσωπικοί λόγοι με κράτησαν για μεγάλο διάστημα στη Θεσσαλονίκη. Έτσι ο πρόεδρος του Προμηθέα ανέλαβε να προωθήσει τα δελτία τύπου και τις προσκλήσεις. Είναι προφανές ότι μπορούσε στον Τύπο να αναφερθεί ότι ο σύλλογος αυτός βοηθάει θεσμικά. Αυτό δεν πέρασε με τον ίδιο τρόπο σε όλες τις εφημερίδες, επειδή απλούστατα δεν υπήρχε στα δικά μου κείμενα που περιείχε το cd που δόθηκε. Κατά σειρά δημοσίευσης οι αναφορές είναι οι εξής:
Μαχητής του Κιλκίς, 19.7.2011: την εκδήλωση διοργανώνει ο ποντιακός σύλλογος Ηλιολούστου "Προμηθέας" με συντονιστή τον ιστορικό ερευνητή Σπύρο Λαζαρίδη στον οποίο οφείλονται η ιστορική έρευνα για το συγκεκριμένο θέμα και η επεξεργασία του σχετικού αρχειακού υλικού.
Πρωινή του Κιλκίς, 20.7.2011: Έρευνα, παρουσίαση του υλικού και οργάνωση: Σπύρος Λαζαρίδης. Χορηγός της εκδήλωσης είναι ο ποντιακός σύλλογος Ηλιολούστου "Προμηθέας".
Πρώτη σελίδα, 21.7.2011: Έρευνα, παρουσίαση του υλικού και εποπτεία της διοργάνωσης: Σπύρος Λαζαρίδης. Μέγας χορηγός: Ποντιακός σύλλογος Ηλιολούστου "Προμηθέας".
Ειδήσεις, 27.7.2011: Έρευνα, παρουσίαση του υλικού και οργάνωση: Σπύρος Λαζαρίδης. Χορηγός της εκδήλωσης είναι ο Ποντιακός σύλλογος Ηλιολούστου "Προμηθέας".
Ημερησία, 27.7.2011:Την πρωτοβουλία της διοργάνωσης είχε ο εξ Ηλιολούστου καταγόμενος ιστορικός ερευνητής Σπύρος Λαζαρίδης, ο οποίος και την συντονίζει με την υποστήριξη του συλλόγου Ποντίων Ηλιολούστου.
Σχεδόν όλες κάπου κάνουν κάποιο λάθος. Το λάθος του Μαχητή όμως είναι το σοβαρότερο αφού αναφέρει ως διοργανωτή τον ποντιακό σύλλογο. Ευτυχώς πληροφορήθηκα το περιεχόμενο του κειμένου την ίδια μέρα της δημοσίευσής του χωρίς όμως να το δω. Το site του Μαχητή είναι ανενεργό. Επικοινώνησα τηλεφωνικά με έναν δημοσιογράφο που αναγνώρισε το λάθος και υποσχέθηκε να το διορθώσει στην επόμενη έκδοση (26.7.2011). Δεν το διόρθωσε.
Μία εκδήλωση μνήμης αφορά όλους. Όλο το χωριό. Σε όλο το χωριό απευθύνθηκα για βοήθεια από την πρώτη στιγμή. Και με συγκίνηση διαπιστώνω ότι ανταποκρίνεται. Το λάθος σε μια δημοσίευση είναι αθώο. Η μη επανόρθωσή του, συμφωνημένη διά τηλεφώνου, είναι ένοχη. Όμως το έχω από καιρό αποφασίσει: κρίνω εγώ πότε αξίζει να στενοχωρηθώ κι έτσι αυτό το δημοσιογραφικό ατόπημα δεν μπορεί να με στενοχωρήσει πλέον. Ελπίζω να επανορθώσει ο Μαχητής στην έκδοσή του τρεις μέρες πριν την εκδήλωση αν και το (όποιο) κακό έχει ήδη γίνει.
Τρίτη, Ιουλίου 12, 2011
Άμα η μέρα έχει κέφια...
Μετά από ώρα δουλειάς λέω να ψάξω στο διαδίκτυο, μήπως και εντοπίσω κάτι επί πλέον για το θέμα μου. Πέφτω στη σελίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως. Κάτω από την εικόνα που αντέγραψα από την οθόνη μου, αντιγράφω και το κείμενο πο υπάρχει σ' αυτήν.
Στις αρχές του 19ου αιώνα για άγνωστους λόγους εξισλαμίσθηκε ο ενήλικος γιος του Γεωργίου (Τραγιανού) που πήρε το όνομα Αλής. Πιθανώτατα ο εξωμότης πήρε σαν κτήμα όλη την σημερινή περιοχή Ευόσμου-Ελευθερίου-Ν.Κορδελιού.
Η τοπική παράδοση διασώζει την πληροφορία ότι μετά από θαυμαστό όραμα ο Αλής αποφάσισε να παραχωρήσει σημαντική έκταση για να κτίσουν οι χριστιανοί της περιοχής έναν Ι.Ναό προς τιμήν του εμφανισθέντος σ'αυτόν, Αγίου Αθανασίου. Η ανέγερση τοποθετείται στο έτος 1817.
Η ανέγερση ολοκληρώθηκε με προσωπική εργασία των κατοίκων, σε ένα χρόνο. Η ημερομηνία των εγκαινίων και το όνομα του εγκαινιάσαντος Αρχιερέως δεν σώζονται.
Μοιάζει με παραμύθι. Τόσο ταιριασμένα όλα. Μέχρι και θαύμα τρύπωσε και θεμελιώθηκε ο ναός του Αγίου Αθανασίου. Από τότε που βγήκε το βιβλίο Από το Βαρδάρι ως το Δερβένι δεν είχε γραφτεί τίποτε γι' αυτόν τον Αλή. Στο βιβλίο υπήρχε η φράση "Ο ενήλιξ υιός του εν Χαρμαν Κιόϊ Γεωργίου, ασπασθείς τον ισλαμισμόν, ωνομάσθη Αλή και ετέθη υπό την παιδαγώγησιν του Αράπ Χατζή Μεχμέτ" με παραπομπή στην πηγή μου. Το Αρχείον Θεσσαλονίκης του Ιωάν. Κ. Βασδραβέλλη, έκδοση Εταιρίας Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη, 1952.
Το απόσπασμα που υπάρχει στην ιστοσελίδα της Μητρόπολης προέρχεται από το εξαιρετικό βιβλίο του Κυριάκου Χατζηκυριακίδη Εύοσμος, έκδοση Δήμου Ευόσμου, 2008 (ήμουν ένας από τους ομιλητές που παρουσίασαν το βιβλίο στις 4.12.2008). Εκεί ο ερευνητής στηριζόμενος σε μαρτυρίες που περιλαμβάνονται σε σχολικές εργασίες αναπαράγει αυτήν την ιστορία. Βέβαια ο Κυριάκος δεν παραπέμπει ούτε σε μένα, ούτε στον Βασδραβέλλη. Ο ίδιος σε άλλη σελίδα θέτει ως περίοδο κατασκευής του ναού την περίοδο1812-1819. Ο εξισλαμισμός έγινε το 1831-1832. Πουθενά στο κείμενο του Βασδραβέλλη δεν προκύπτει σύνδεση του ονόματος του Γεωργίου με το επίθετο Τραγιανός. Το κάνει ο ερευνητής επειδή υπάρχει δωρητής εικόνας ονόματι Γεώργιος Τραγιάνου.
Έχω την εντύπωση πως πρόκειται για αβασάνιστη αποδοχή από τον Κυριάκο μιας ατεκμηρίωτης υπόθεσης, την οποία η Ιερά Μητρόπολις Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως ανάγει σε αλήθεια με την οποία θα πορεύονται όσοι επισκέπτονται την ιστοσελίδα ή ακούν την ιστορία στους ναούς.
Ένιωσα τόσο όμορφα από το ακκορντεόν του πατέρα και της κόρης που δεν άντεξα τον πόλεμο στα νεύρα μου από την βιβλιογραφική μου ανακάλυψη και είπα να την μοιραστώ για να την ξορκίσω.
ΥΓ
Σέβομαι και έχω μόνο καλά λόγια για τον σεβασμιώτατο Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως και δεν αμφιβάλλω ούτε στο ελάχιστο για την ερευνητική δεινότητα του Χατζηκυριακίδη. Ελίζω να μην παρεξηγηθεί το κείμενό μου.
Δευτέρα, Ιουλίου 11, 2011
Μελάφτσα, Ηλιόλουστο. Μνήμη Πρώτων / final
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Στο Ηλιόλουστο του Κιλκίς, την Παρασκευή 19 Αυγούστου 2011, στις 9 μμ θα γίνει μια εκδήλωση μνήμης: Μελάφτσα, Ηλιόλουστο: Μνήμη πρώτων.
Τρία χρόνια έρευνας κατέληξαν σε ένα υλικό που αποτυπώνει τη φυσιογνωμία του χωριού διά των ανθρώπων που το κατοίκησαν από το 1921 έως τη δεκαετία του 1960.
Οι Καυκάσιοι που έφυγαν από το Φαχρέλ του Καρς το Νοέμβριο του 1920 πρωταγωνιστούν σ’ αυτήν την εκδήλωση μαζί με τα παιδιά τους και τα πρώτα εγγόνια τους.
Από κοντά και λίγες οικογένειες Βλάχων που ακολούθησαν στη δεκαετία του 1930.
Οικογενειακές φωτογραφίες, δημόσια έγγραφα, αδημοσίευτα ημερολόγια, ανέκδοτο μυθιστόρημα, αποκόμματα εφημερίδων συνθέτουν μαζί με τις πληροφορίες της γνωστής βιβλιογραφίας έναν πολύχρωμο πίνακα με τα πορτραίτα των περισσοτέρων από τους 100 περίπου ΠΡΩΤΟΥΣ κατοίκους του Ηλιολούστου.
Βασικό στοιχείο της εκδήλωσης και η παράλληλη πορεία στο χρόνο των δύο τόπων και των λαών που τους κατοίκησαν: Το Φαχρέλ του Καρς και το Ηλιόλουστο της Μακεδονίας.
Έρευνα, παρουσίαση του υλικού και εποπτεία της διοργάνωσης: Σπύρος Λαζαρίδης