Ερώτηση: Γιατί αλλάζουν τα εξώφυλλα των ιστορικών λευκωμάτων μεταξύ πρώτης και δεύτερης έκδοσης;
Απάντηση: Για τον ίδιο λόγο που εξαφανίζεται από τη δεύτερη έκδοση μια φωτογραφία που καμάρωνε ολοσέλιδη στην πρώτη έκδοση! Ο οποίος λόγος μόνο κατά τύχη συνδέεται με ασκηθείσα κριτική στην πρώτη έκδοση!
Αφιέρωση στο δήμαρχο Αμπελοκήπων Θεσσαλονίκης: Αν η αλαζονεία είναι κακός σύμβουλος στην άσκηση πολιτικής, είναι ακόμα χειρότερος στην καταγραφή της ιστορίας.
Τρίτη, Δεκεμβρίου 16, 2008
Homo Koutoponirous
Κυριακή, Δεκεμβρίου 07, 2008
Αυτοί μαζί κι εμείς χώρια!
Πριν κάμποσες ημέρες, γέμισε η οδός Λαγκαδά και όχι μόνο, με πασσάλους πάνω στους οποίους υπήρχαν δύο επιγραφές, με το καφέ φόντο των μνημείων. Η από πάνω έγραφε "Μονή Λαζαριστών" και η από κάτω "Les Lazaristes". Το γνωστό πολιτιστικό συγκρότημα και το απέναντί του γνωστό ξενοδοχείο.
Μάλλον φαίνεται καθαρά ποιος τις έβαλε και ποιος τις πλήρωσε.
Κάποιοι αντέδρασαν.
Μια επιστολή διαμαρτυρίας κυκλοφόρησε από χέρι σε χέρι κι έφτασε και στα χέρια κάποιων επισήμων, όπως του δημάρχου Σταυρούπολης π.χ.
Μετά από λίγες ημέρες, η κάτω επιγραφή έχασε το χρώμα της και έγινε γαλάζια. Είναι όμως πάντα κάτω από την καφέ: δίδυμο!
Σήμερα έπεσε στα χέρια μου το free press περιοδικό της Θεσσαλονίκης city (5-11.12.2008) και βλέπω την ολοσέλιδη διαφήμιση που υπερίπταται.
Έχουν πάψει πλέον να τηρούν και τα προσχήματα.
Το απέναντι ξενοδοχείο, πήρε μετά από διαγωνισμό φυσικά, το εστιατόριο που στεγάζεται μέσα στη Μονή Λαζαριστών. Τώρα κάνει και από κοινού εκδηλώσεις με φορείς που φιλοξενούνται στη Μονή και συμμετέχουν στη διαχείρισή της. Και το Υπουργείο πολιτισμού από κοντά.
Μήπως, λέω, μήπως ήρθε η ώρα να τεθεί το ζήτημα της Μονής Λαζαριστών πιο σοβαρά; Μήπως να ξυπνήσουν οι δήμαρχοι των Δυτικών Συνοικιών της Θεσσαλονίκης και να απαιτήσουν το αυτονόητο: επιστροφή της Μονής στις τοπικές κοινωνίες και λειτουργίας της σε νέα βάση, όπως ακριβώς διεκδικήθηκε στη δεκαετία του 1980 και σώθηκε από καταπατητές και εμπρηστές;
Μήπως να το πάρουμε όλοι σοβαρά και να μην πατήσουμε το πόδι μας εκεί ώσπου να αλλάξει το ιδιοκτησιακό καθεστώς πριν δούμε κανένα συμβόλαιο που θα την αποδίδει στον εμπνευσμένο επενδυτή;
Πέμπτη, Νοεμβρίου 27, 2008
Το “West side story” της Θεσσαλονίκης
Είναι μιούζικαλ και έχει θέμα τη γενιά της μεταπολίτευσης. Δεν είναι κωμωδία ούτε και αμιγώς δράμα. Είναι “Ο δρόμος”, ένα έργο που ανεβαίνει από τη θεατρική ομάδα “Σκηνή, δυτικά”.
Πρόκειται για μία μη κερδοσκοπική εταιρεία, που έχει σκοπό της την ίδρυση θεατρικής στέγης στις δυτικές συνοικίες της Θεσσαλονίκης. Γιʼ αυτό και η παράσταση έχει τη βοήθεια των δήμων Ευόσμου και Σταυρούπολης.
Συγγραφέας του έργου είναι ο Σπύρος Λαζαρίδης και τη μουσική έγραψε ο Μπάμπης Κουρκούδιαλος. Το μιούζικαλ αυτό πραγματεύεται την αναμέτρηση κάποιων σημερινών ενηλίκων με την εφηβεία τους στα χρόνια της δεκαετίας του ʼ70, με σκηνικό έναν δρόμο των δυτικών συνοικιών της Θεσσαλονίκης. Είναι μία εποχή κατά την οποία ακόμη υπήρχε η έννοια της γειτονιάς και οι κάτοικοι λίγο πολύ γνωρίζονταν μεταξύ τους. Παρʼ όλα αυτά το έργο μιλά για ένα τρομερό έγκλημα, ενώ έντονη είναι και η παρουσία του φανταστικού στοιχείου. “Στο έργο το στοιχειό μιλάει. Πεθαμένος φυσικά. Μόνο έτσι θα μπορούσε να μιλήσει. Σαν στοιχειό. Όσο ζούσε, ήταν φοβισμένος και δειλός. Εντούτοις η ασήμαντη ζωή του μπλέχτηκε σε όλα τα σημαντικά γεγονότα της εποχής που έζησε, η δε γη στην οποία μεγάλωσε και πέθανε μεταμορφώθηκε στη σύγχρονη εποχή σε ιδιαίτερης αξίας φιλέτο του real estate”, σημειώνει ο συγγραφέας.
Τη σκηνοθεσία υπογράφει η Σταυρούλα Μαμούτου, τα σκηνικά έκανε ο Τάσσος Τσιάχτας, τα κοστούμια η Χάιδω Μαντζουρανάκη και η επιμέλεια της κίνησης είναι της Αυγής Προγκίδη. Το έργο ήδη παρουσιάστηκε στον Εύοσμο με μεγάλη επιτυχία, ενώ η παράσταση τώρα ανεβαίνει στη Σταυρούπολη και συγκεκριμένα στις 28, 29 και 30 Νοεμβρίου, στις 8.30 μ.μ., στο Κέντρο Πολιτισμού Χρήστος Τσακίρης (Λαγκαδά 221, τηλ. 2313 302833-4-5).
Δευτέρα, Νοεμβρίου 24, 2008
Ο δρόμος, παίχτηκε στον Εύοσμο
Και κόσμο είχαμε και το χαρήκαμε πολύ.
Το ραντεβού μας ανανεώνεται για τις 28, 29 και 30 Νοεμβρίου στη Σταυρούπολη, αυτή τη φορά, στο Κέντρο Πολιτισμού Χρήστος Τσακίρης, Λαγκαδά 221. Κρατήσεις θέσεων γίνονται και στα τηλέφωνα: 2313302834-5 τα πρωινά και 2313302833 τα απογεύματα.
Κυριακή, Νοεμβρίου 23, 2008
Τα όπλα της ελληνίδας τραγουδίστριας...
Πέμπτη, Οκτωβρίου 30, 2008
Κυριακή, Οκτωβρίου 19, 2008
Συγγνώμη, αυτό είναι το τέμενος που τσούλησε;
Ξεφύλιζα με υπομονή μέχρι να φτάσω στις σελίδες για τη Θεσσαλονίκη και κρυφοχαμογελούσα μέσα μου μήπως την πιάσω αδιάβαστη. Αμ δε! Το τζαμί του στρατοπέδου Παύλου Μελά καμάρωνε πάνω δεξιά στη φωτογραφία, με την μπετονένια ποδιά του, απομεινάρι της μετακίνησής του για τις ανάγκες της διαπλάτυνσης της οδού Λαγκαδά.
Η Πιπιλή διαλέγει μια ξανθιά για ηρωίδα του κειμένου της η οποία κάνει και την τρομερή ερώτηση του τίτλου αυτής της ανάρτησης.
Σαν αντίδωρο στο δημοσίευμα αυτό, βγάζω μερικές φωτογραφίες από το συρτάρι μου και τις βάζω στην οθόνη. Το τζαμί όπως και τα άλλα της κατηγορίας του, έχασε τον μιναρέ του μάλλον μετά το 1922. Η μοναδική φωτογραφία του μιναρέ, από μακριά είναι αλήθεια, είναι εκείνη που δημοσίευσα σε δύο βιβλία μου και στο περιοδικό "ΠΟΛΗ" της Σταυρούπολης.
Μαζί μ' αυτή τη φωτογραφία και μερικές του Τριαντάφυλλου Κουρούκλα από τις τέσσερις φάσεις της μεταφοράς του τεμένους και δύο από φωτορεπορτάζ του Νώντα Στυλιανίδη.
Είναι η δεύτερη φορά που ένα δημοσίευμα στον Τύπο προκαλεί την αντίδρασή μου γι' αυτό το θέμα. Κι αν εδώ ήταν η ευχάριστη έπληξη της πληρότητας της έρευνας της Φωτεινής Πιπιλή, η πρώτη φορά είχε σαν αφορμή την ενόχλησή μου από την επιπολαιότητα ενός κειμένου αξιόλογου, κατά τα άλλα, δημοσιογράφου. Το δημοσίευσα στο περιοδικό της Σταυρούπολης "ΠΟΛΗ", αρ. 2, τον Ιούνιο του 2005. Το παραθέτω κι αυτό:
Η μεταφορά του οθωμανικού τεμένους κατά 25 μέτρα μέσα στο στρατόπεδο του Παύλου Μελά, στη Σταυρούπολη στις αρχές Ιουνίου 2005 είναι ένα εντυπωσιακό γεγονός.
Τόσο εντυπωσιακό όσο και η ανεύρεση του παλαιού υδραγωγού που κουβαλούσε νερό από τα υψώματα της Ευκαρπίας (τσιφλίκι Λεμπέτ) στην Θεσσαλονίκη από τα πρώτα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Ο αγωγός βρέθηκε στο χώρο όπου ξεκίνησε να σκάβει ο εργολάβος για τον υποσταθμό της ΔΕΗ, πάλι μέσα στο στρατόπεδο του Παύλου Μελά, γεγονός που ανέστειλε τις εργασίες κατασκευής του υποσταθμού. Η εφορεία Νεωτέρων Μνημείων Κεντρικής Μακεδονίας συνηγόρησε στην καταστροφή του αγωγού εκτός από τμήμα μήκους δύο μέτρων που θα ανυψωθεί και θα διατηρηθεί στον ελεύθερο χώρο στα δυτικά του νέου κτιρίου. Ο αγώνας των Σταυρουπολιτών γίνεται, βέβαια, για να μην κατασκευαστεί αυτός ο υποσταθμός εκεί κι ας υψωθεί ολόκληρος ο αγωγός.
Το, κατά τετρακόσια περίπου χρόνια νεώτερο του αγωγού κτίσμα, το τζαμί, είχε καλύτερη τύχη. Μεταφέρθηκε ανατολικά για να σωθεί ολόκληρο. Αυτό κινδύνευε από την διαπλάτυνση της οδού Λαγκαδά. Το εγχείρημα κράτησε πάνω από επτά μήνες ενώ το παρασκήνιο της ιστορίας αυτής πάνω από χρόνο. Τον Μάρτιο του 2004 αρχίζει η αλληλογραφία της 9ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων προς την Διεύθυνση Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων. Τον Μάιο κατατίθεται από τον αρχιτέκτονα μηχανικό Δ. Κορρέ η μελέτη για την μεταφορά του τεμένους στην Διεύθυνση Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων. Ακολουθούν κάποιες αποφάσεις ακόμα και οι πρώτες εργασίες για την μεταφορά αρχίζουν τον Νοέμβριο του 2004. Η υπουργική απόφαση που δίνει την τελική έγκριση υπογράφεται τον Φεβρουάριο του 2005 και μετά από τέσσερις μήνες, τον Ιούνιο ολοκληρώνεται η μεταφορά με απόλυτη επιτυχία.
Το γεγονός της μεταφοράς δεν πέρασε απαρατήρητο από τον τύπο, ενώ το ίδιο το κτίριο έμοιαζε να είναι αόρατο και χωρίς ταυτότητα για δεκάδες χρόνια.
Η επίσημη βιβλιογραφία της ιστορίας της Θεσσαλονίκης είτε το αγνοεί είτε δεν το θεωρεί άξιον καταγραφής. Ένα αχνό γραφιστικό μόνο σύμβολο διακρίνεται στο «Σχέδιο Ρυμοτομίας» της πόλεως Θεσσαλονίκης που εκπονήθηκε μετά την πυρκαγιά του 1917.
Όταν γύρω στο 1992, από τα χέρια του Βασίλη Κολώνα έφτασε στα δικά μου μια φωτοτυπία με το αίτημα να βοηθήσω στη αναγνώριση του τοπίου, ένιωσα μια μεγάλη έκπληξη. Πίσω από την Μονή Καλογραιών διακρινόταν ένα κυβικό κτίσμα με έναν μιναρέ. Για πρώτη φορά ερχόμουν αντιμέτωπος με τζαμί εκτός των τειχών της δυτικής Θεσσαλονίκης. Μέχρι τότε το μόνο εκτός των τειχών τζαμί που σώζονταν ήταν το περίφημο Γενί Τζαμί στα ανατολικά της πόλης. Έσπευσα στον συλλέκτη Γιάννη Μέγα και έτσι, την επόμενη χρονιά δημοσιεύω την φωτογραφία στο βιβλιαράκι μου «Λεμπέτ» σε έκδοση της Άλλης Πλευράς και το 1997 την αναδημοσιεύω στο βιβλίο «Από το Βαρδάρι ως το Δερβένι» από τις εκδόσεις Ζήτρος. Φυσικά, από τότε έψαχνα με μανία να βρω κάτι σχετικό με το τζαμί αυτό αλλά μάταια. Ούτε καν σε μια ειδική μελέτη που αφορούσε στον προσανατολισμό χριστιανικών, εβραϊκών και μουσουλμανικών ναών της Θεσσαλονίκης.
Μέχρι πρόσφατα που μια καλή φίλη, ταγμένη στην υπόθεση της διάσωσης όλων των κτιρίων και των μνημείων που αξίζουν να σωθούν, μου εμπιστεύτηκε ένα στρατιωτικό έγγραφο του 1964 και στο οποίο υπάρχουν σημαντικά στοιχεία και για το τέμενος και για το στρατόπεδο ολόκληρο.
Με μεγάλη μου έκπληξη λοιπόν διάβασα στις εφημερίδες δημοσιεύματα που έκαναν λόγο μέχρι και για μνήμες κατοίκων που θυμόντουσαν μιναρέδες (πληθυντικός στις εφημερίδες, πολλοί μιναρέδες στη Σταυρούπολη)! Και φυσικά την ημέρα της μεταφοράς οι ανελέητες κάμερες ήταν στημένες μπροστά σε πολιτικούς, εργολήπτες και τεχνικούς. Πουθενά τηλεοπτικός χώρος για ανθρώπους με άλλα κίνητρα, ιστορικά ας πούμε ή ερευνητικά.
Μέσα στα χώματα περιφέρονταν η εκπρόσωπος της Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων με συνοδούς από φορείς και ΜΜΕ της Ευρώπης, αλλά τέτοια ώρα τέτοια λόγια. Ίσως η μέρα να ανήκε στους τεχνικούς και μάλλον δικαιολογημένα.
Ανάμεσα στις αθώες, όμως, ανακρίβειες υπήρξε και μία εξοργιστική.
Θεωρώ αθώα ανακρίβεια την αναφορά σε κατοίκους που θυμούνται μιναρέδες. Η φωτογραφία με τον μιναρέ έχει την ένδειξη 1917. Οι πρώτοι κάτοικοι της περιοχής έρχονται πρόσφυγες το 1914, κάποιοι επιστρέφουν στις πατρίδες τους για να ξαναέρθουν οριστικά αυτή τη φορά το 1922. Το πιο πιθανό είναι να γκρεμίστηκε ο μιναρές όταν γκρεμίστηκαν και οι υπόλοιποι των τζαμιών της Θεσσαλονίκης, το 1922. Το γεγονός πως φωτογραφήθηκε το 1917 αποδεικνύει πως δεν τον πήρε η πρώτη μπόρα, όταν με την απελευθέρωση της πόλης γκρεμίστηκαν οι μιναρέδες στις χριστιανικές εκκλησίες που είχαν μετατραπεί σε τζαμιά. Οι κάτοικοι που θα μπορούσαν να θυμηθούν (Πότε; Πότε καταγράφηκαν αυτές οι μνήμες; Τις ημέρες της μεταφοράς;) είτε γεννήθηκαν γύρω στο 1920 και δεν είδαν μιναρέδες, είτε γεννήθηκαν πριν το 1914 και θα μπορούσαν ίσως να θυμούνται έναν μιναρέ, αρκεί να ζούσαν. Είναι σίγουρο πως κανείς δημοσιογράφος δεν συνομίλησε με κανέναν κάτοικο. Αλλά θα μπορούσε να πει κανείς μνήμη την φωτογραφία και αυτήν, ναι, κάποιοι (άρα και κάτοικοι της περιοχής) την είδαν δημοσιευμένη και τυπωμένη.
Εξοργιστική θεωρώ την ανακρίβεια που προέρχεται από επώνυμη γραφίδα και δημιουργεί εντυπώσεις εκ του ασφαλούς.
Σε μια εφημερίδα λοιπόν δημοσιεύτηκε σημείωμα ενυπόγραφο όπου, εκτός των αυθαίρετων και αναπόδεικτων ισχυρισμών, όπως ότι το ελληνικό πυροβολικό γκρέμισε τον μιναρέ όταν μπήκε στο στρατόπεδο (Πότε; Το 1912;), καταγράφεται και μια προσωπική ιστορία. Ο συγγραφέας θήτευσε για λίγο καιρό στου Παύλου Μελά και μάλιστα στο συγκεκριμένο κτίριο και εξηγούσε στους αδαείς φαντάρους ότι το κτίριο αυτό ήταν τζαμί στα παλιά χρόνια. Ο συγκεκριμένος δημοσιογράφος έχει γράψει και βιβλία που κινούνται στις παρυφές της ιστορικής έρευνας. Μάλιστα το 1990 εξέδωσε βιβλίο στο οποίο κάνει λόγο για το συγκεκριμένο στρατόπεδο μιλώντας για την οδό Λαγκαδά και αναφέροντας ό,τι σχεδόν βρήκε γραμμένο γι’ αυτήν. Στο στρατόπεδο αναφέρεται και σε άλλο κείμενο του ίδιου βιβλίου αλλά πουθενά δεν υπάρχει καμία λέξη για το τζαμί παρόλο που είχε προσωπική εμπειρία, άρα και ευαισθησία, σε τέτοιο σημείο μάλιστα που να τον κάνει να προτείνει τώρα, την αποκατάσταση του κτιρίου ως πραγματικού τεμένους για τις λατρευτικές ανάγκες των μουσουλμάνων της Θεσσαλονίκης.
Μέσα σ’ ένα, αμφιλεγόμενης ειλικρίνειας κείμενο, εμφανίζεται βιαστικά μια πρόταση που δεν κατατίθεται τόσο για να συζητηθεί, όσο για να κατοχυρωθεί πιστοποίηση πρωτιάς στην διατύπωσή της. Το άγχος και το άγος της δημοσιογραφίας, η πρωτιά και η αποκλειστικότητα ως αυτοσκοπός και όχι ως επίτευγμα.
Λίγο συναίσθημα, λίγη γνώση, λίγη λογοτεχνίζουσα υπερβολή, λίγη δύναμη στη φωνή και να ο λαγός από το καπέλο. Πρόταση που θα δημιουργήσει θόρυβο, άρα δημοσιογραφικό ενδιαφέρον και από ουσία; Μηδέν εις το πηλίκο.
Μερικά ζητήματα είναι πολύ σοβαρά για να θυσιάζονται στον βωμό της δημοσιογραφικής πρακτικής. Ο συγκεκριμένος δημοσιογράφος έχει τον απαραίτητο χώρο στα έντυπα που εργάζεται ώστε να ασχοληθεί σοβαρά με οποιαδήποτε πρόταση αξίζει να συζητηθεί και όχι να πετάξει ένα πυροτέχνημα.
Εν τω μεταξύ το τέμενος βρίσκεται στη νέα του θέση και περιμένει, όπως και τα υπόλοιπα κτίρια του στρατοπέδου Παύλου Μελά, δύο πολύ σημαντικές στιγμές: Α) Την υπογραφή απόδοσης του στρατοπέδου στον Δήμο Σταυρούπολης για λογαριασμό όλης της πόλης και Β) Τον προσδιορισμό των νέων χρήσεων για τα κτίρια και τους χώρους του στρατοπέδου, στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό που αποφάσισε το δημοτικό συμβούλιο Σταυρούπολης.
Πέμπτη, Οκτωβρίου 16, 2008
Ένα μιούζικαλ για τη γενιά της Μεταπολίτευσης
Τρίτη, Οκτωβρίου 07, 2008
Παρασκευή, Σεπτεμβρίου 26, 2008
Βιβλιοπαρουσίαση του "Ενδοσκεληδόν"
Παρασκευή, Σεπτεμβρίου 19, 2008
Αδιόριστοι εκπαιδευτικοί, γονείς παιδιών με αναπηρία
Σας γνωρίζουμε ότι μέχρι τώρα κανένα μέτρο για την ενίσχυση της οικογένειας (όσον αφορά την εργασία) δεν μας έχει βοηθήσει άμεσα ή έμεσα.
Δεν προτασσόμαστε στους διορισμούς π.χ. όπως οι πολύτεκνοι με 4 τέκνα, αν και νομίζουμε ότι το να μεγαλώνεις ένα παιδί με αναπηρία σήμερα, ίσως να είναι και δυσκολότερο από τέσσερα υγιή παιδιά που κάποτε θα απογαλακτιστούν και θα έχουν τη δική τους ζωή.
Ζητούμε λοιπόν εδώ τον άμεσο διορισμό μας όπως οι πολύτεκνοι γονείς (πολύ δε περισσότερο αν υπάρχουν και άλλα παιδιά στην οικογένεια)(Ν 2643/1998).
Εδώ η ευαισθησία της πολιτείας μπορεί να φανεί βάζοντάς μας τελικά τουλάχιστον σαν ποσοστό π.χ. 10% σε κάθε χρονιά διορισμών με βάση την παλαιότητα του πτυχίου. Παράγραφος όπως το 20% για τους τρίτεκνους αναπληρωτές ή για τους αναπληρωτές στα ειδικά σχολεία, όπου δικαιούμαστε να κάνουμε αίτηση αλλά ποτέ τα ποσοστά προσλήψεων δεν είναι τέτοια ώστε να δουλέψουμε.
Προϋπηρεσία και μεταπτυχιακοί τίτλοι για εμάς είναι δύσκολοι έως αδύνατοι, κυρίως η προϋπηρεσία γιατί δεν μπορούμε να ξενιτευτούμε για ένα ή δύο χρόνια και να μεγαλώσουμε τα παιδιά μας σε περιοχές όπου τα ΑΜΕΑ δεν έχουν καμία ευκολία.
Τα θέματα αυτά θα πρέπει να αφορούν αδιόριστους εκπαιδευτικούς, γονείς παιδιών με μόνιμη αναπηρία όπως τετραπληγία, κώφωση, τύφλωση, παιδιά με αυτισμό, με σύνδρομο DOWN, με σύνδρομο RS RUBINSTEIN TAUBI και άλλα σύνδρομα καθώς και όλες τις περιπτώσεις νοητικής καθυστέρησης.
Η σοβαρότητα της πάθησης θα πρέπει να πιστοποιείται με τις γνωματεύσεις των γιατρών δημοσίων νοσοκομείων που παρακολουθούν το κάθε παιδί καθώς ακι από τις γνωματεύσεις πρωτοβάθμιας υγειονομικής επιτροπής.
Δεν είμαστε πολλοί ώστε να υπάρχει από μέρους μας πολιτική πίεση. Είμαστε λίγοι και ζητάμε βοήθεια προσβλέποντας στην κοινωνική ευαισθησία της πολιτείας. Υποσχέσεις από επιμέρους πολιτικούς και λόγους ακόμα και μέσα στη Βουλή π.χ. της κυρίας Μπερνιδάκη έχουμε ακούσει. Εμείς όμως θέλουμε κάτι χειροπιαστό που να γίνει άμεσα.
Είμαστε ανοικτοί και επιθυμούμε μια συνάντηση μαζί σας καθώς και την συννενόηση για ορισμό συνάντησης, για περισσότερες διευκρινίσεις, αν αυτό κρίνεται απαραίτητο.
Το κείμενο αυτό υπογράφεται από εκπαιδευτικούς που είναι γονείς παιδιών με αναπηρία και στάλθηκε στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων (το οποίο αδιαφόρησε μέχρι στιγμής πλήρως) και σε βουλευτές της Θεσσαλονίκης. Η πρωτοβουλία ανήκει σε εκπαιδευτικούς της Θεσσαλονίκης.
Είναι ένα κείμενο που δεν λέει τίποτε για τον Γολγοθά που ανεβαίνουν καθημερινά αυτοί οι άνθρωποι επειδή πιστεύουν πως είναι αυτονόητο ότι εμείς οι απέξω τους καταλαβαίνουμε. Πολύ περισσότερο: πιστεύουν πως οι πολιτικοί θα τους καταλάβουν. Διατυπώνουν λοιπόν ευθέως το αίτημά τους και ζητούν συμπαράσταση γνωρίζοντας πως δεν αποτελούν ευάριθμη κοινωνική ομάδα με ισχυρή πολιτική πίεση.
Δεν ζητάνε τίποτε παράλογο. Παράλογη είναι η αδιαφορία όσων μπορούν να δώσουν λύση στο πρόβλημα και δεν το κάνουν.
Παρασκευή, Σεπτεμβρίου 05, 2008
Φθινοπωρινός διάλογος
ΠΕΛΑΤΗΣ: Ένστικτο αλάνθαστο παλληκάρι μου.
ΨΗΤΑΣ: Όχι μέση λάστιχο! Ένστικτο. Α ρε πουτάνα γλώσσα. Λες και ο Μπαμπινιώτης, άλλη δουλειά δεν είχε, γέμιζε τα λεξικά με επιχειρήματα να τσιμπολογούν οι «δεν γνωρίζω, δεν απαντώ».
ΠΕΛΑΤΗΣ: Ψήσε δυο Σουφλιώτικα λουκάνικα κι άσε την προπαγάνδα, επαγγελματίας άνθρωπος.
ΨΗΤΑΣ: Επειδή είμαι επαγγελματίας, αδερφέ, ψάχνω να καταλάβω. Πώς θα σου φαινόταν αν το Σουφλιώτικο μας έβγαινε «made in Taiwan» και η μουστάρδα ήταν από τη Μαδαγασκάρη;
ΠΕΛΑΤΗΣ: Γιατί ρε ξερόλα, τώρα το Σουφλιώτικο είναι από το Σουφλί;
ΨΗΤΑΣ: Σε παρακαλώ! Κεντρική πλατεία το κρεοπωλείο, πρώτη πλαγιά βγαίνοντας η στάνη. Πιο Σουφλιώτικο δεν γίνεται.
ΠΕΛΑΤΗΣ: Κι ο μπαμπάς κι η μαμά;
ΨΗΤΑΣ: Κάπου το πας εσύ!
ΠΕΛΑΤΗΣ: Άλλος το πήγε κι όχι εγώ. Λέω ο μπαμπάς πρόβατος και η μαμά προβατίνα ομιλούσαν την Ελληνικήν ή εγεννήθησαν εν τņ αλλοδαπņ; Και το μέλλον γνωστό. Φόρτωμα στο τρένο το βλαστάρι και κατ’ ευθείαν στο μαντρί.
ΨΗΤΑΣ: Κι ο καπετάν Κώττας δεν ομιλούσε την ελληνικήν αλλά το φρόνημα ελληνικότατον. Τι σημασία έχει πού γεννήθηκε. Κοίτα σε τι χώματα μεγάλωσε και τι νοστιμιά βγάζει!
ΠΕΛΑΤΗΣ: Σ’ αυτό σου βγάζω το καπέλο. Μπορεί από πολιτική να είσαι στούρνος αλλά από κρέατα και κάρβουνα, έχω να το λέω.
ΨΗΤΑΣ: Ο καθείς στο είδος του. Πού βρέξαμε το κορμί μας το καλοκαίρι;
ΠΕΛΑΤΗΣ: Δε βαριέσαι, κάπου στην Κατερίνη. Μια παραλία, φανταστική.
ΨΗΤΑΣ: Μη μου πεις.
ΠΕΛΑΤΗΣ: Φανταστική σου λέω. Μόνο με διαλογισμό καταλάβαινες πως είσαι στην παραλία κι από κάτω έχει άμμο. Τίγκα στην κυτταρίτιδα και στις πάνες βρακάκι. Πατείς με πατώ σε. Το τι αντηλιακό ανέπνευσα, έτσι που ήμασταν σώμα με σώμα, τι να σου πω. Κάτι από ελληνορωμαϊκή, ένα πράγμα. Η χαρά της ιδρωτίλας.
ΨΗΤΑΣ: Και τα νερά;
ΠΕΛΑΤΗΣ: Γυαλί.
ΨΗΤΑΣ: Κάτι είναι κι αυτό.
ΠΕΛΑΤΗΣ: Πώς δεν είναι. Όλη η 3Ε ήταν στον βυθό. Τι κόκα κόλες, τι φάντες, τι άμστελ, τι μπεμπελάκ. Κάθε μπουκαλιάς μπουκάλι. Αφού μια γριά γυρνούσε με τη φούστα μαζεμένη στο βρακί της και διάλεγε βάζα για τη σάλτσα της. Καπάκια δεν έβρισκε όπως τα ήθελε αλλά από βάζα έβγαζε καλό μεροκάματο. Τα στοίβαζε και στην άκρη σχήμα σχήμα κι έκανε πύργους. Οι πύργοι της σάλτσας. Σάλτσμπουργκ τον έκανε τον Μακρύγιαλο.
ΨΗΤΑΣ: Μα πόσες ντοματιές είχε πια αυτή η γυναίκα;
ΠΕΛΑΤΗΣ: Τι να σου πω; Μεγαλέμπορος η μπουκαλομαζώχτρα.
ΨΗΤΑΣ: Τα παραλές μου φαίνεται. Μπας και το γύρισες στην αντιπολίτευση; Δυο χρόνια έχουμε μέχρι τις εκλογές. Κράτα χαρακτήρα μην εκδηλώνεσαι.
ΠΕΛΑΤΗΣ: Ήθελα να ’ξερα εκείνη τη γαλάζια σημαία ποιος την κάρφωσε στην παραλία. Εκτός κι αν κάτι ήθελε να πει για τις μέδουσες. Γιατί κι από αυτές, τίγκα η θάλασσα. Μωβ συνωστισμός.
ΨΗΤΑΣ: Δεν μπορεί να ήταν έτσι. Γέμισε η Βόρεια Ελλάδα ρωσσίδες και βαλκάνιες. Δεν είχε μόνο εντόπια κρέατα. Άσε πια το μπητς βόλεϊ. Χλίδα οι παραλίες στην τηλεόραση.
ΠΕΛΑΤΗΣ: Στην τηλεόραση μπορεί. Εκεί που πήγα εγώ, δεν.
ΨΗΤΑΣ: Έτοιμα τα λουκανικάκια. Μπυρίτσα; Παγωμένο το μπουκάλι, λέμε. Στις τρεις η μία δώρο. Κερνάει το κατάστημα. Έτσι για το καλώς όρισες.
ΠΕΛΑΤΗΣ: Ώπα, προσφορές το κατάστημα!
ΨΗΤΑΣ: Επιταγές των καιρών.
ΠΕΛΑΤΗΣ: Όλοι επιταγές και πιστωτικές κάρτες, ρε πούστη μου. Μέχρι και ο καιρός.
ΨΗΤΑΣ: Όπου θέλεις, το φιλοσοφείς το πράγμα.
ΠΕΛΑΤΗΣ: Και να θέλεις ν’ αγιάσεις, δεν σ’ αφήνουν. Στα δύο απορρυπαντικά για το πλυντήριο ρούχων, ένα μαλακτικό δώρο˙ παίρνεις τέσσερα ηλεκτρικά είδη, πληρώνεις τρία˙ έξι κουτάκια μεταλλικό νερό στην τιμή των πέντε. Γιατί ρε, γαμώ την αδικία μου, εγώ που κάνω 25 μεροκάματα το μήνα να μην παίρνω και μερικά δώρο; Ή έστω για κάθε πέντε ημέρες άδεια και μία δώρο; Και δύο δώρο να μη σου πω!
ΨΗΤΑΣ: Δεν το φιλοσοφείς απλώς. Του δίνεις και καταλαβαίνει.
ΠΕΛΑΤΗΣ: Κι αυτό καταλαβαίνει κι εγώ καταλαβαίνω αλλά χαΐρι δεν βλέπω…
ΨΗΤΑΣ: Αφού τα καταλαβαίνεις,
αφού τα καταλαβαίνεις,
γιατί κάνεις
το κορόιδο και σωπαίνεις;
ΠΕΛΑΤΗΣ: Αφού τα καταλαβαίνω,
αφού τα καταλαβαίνω,
σαν μαλάκας
στο ίδιο τρένο γιατί μπαίνω;
Πέμπτη, Ιουλίου 31, 2008
O Porrajmos
Μια γυναίκα που επέζησε (Margita Makulová) από το διωγμό τραγουδά:
Και στη γειτονιά μας, όμως, στα Βαλκάνια μεταφέρθηκε ο τρόμος των στρατοπέδων εξόντωσης και συγκεκριμένα στην Κροατία. Τις τελευταίες,μάλιστα ημέρες, ήρθε αυτή η φρίκη στην επικαιρότητα εξ αιτίας του θανάτου του τελευταίου επιζώντα διοικητή αυτού του στρατοπέδου.
ΖΑΓΚΡΕΜΠ, Κροατία – Ο Ντίνκο Σάκιτς, ο τελευταίος επιζών διοικητής στρατοπέδου συγκέντρωσης του 2ου παγκοσμίου πολέμου, απεβίωσε αργά την Κυριακή (20 Ιουλίου) σε νοσοκομείο των φυλακών του Ζάγκρεμπ. Ο Σάκιτς, 87, αντιμετώπιζε καρδιακά προβλήματα. Το 1998, είχε απελαθεί από την Αργεντινή όπου κρυβόταν από τον καιρό του πολέμου. Το 1999, καταδικάστηκε σε 20ετή φυλάκιση για εγκλήματα πολέμου κατά πολιτών στο Γιασένοβατς, το πλέον κακόφημο στρατόπεδο συγκέντρωσης της Κροατίας κατά το 2ο παγκόσμιο πόλεμο. Το δικαστήριο τον έκρινε ένοχο βασανιστηρίων, απάνθρωπης μεταχείρισης και δολοφονίας πολιτών ενόσω ήταν διοικητής του στρατοπέδου από το Μάιο έως τον Οκτώβριο του 1944. Ο Σάκιτς, ωστόσο, δεν παραδέχτηκε ποτέ την ενοχή του και ισχυρίστηκε ότι όλες του οι πράξεις έγιναν προς συμφέρον της Κροατίας.
Ο ΝΤΙΝΚΟ ΣΑΚΙΤΣ, ο τελευταίος, απ' ό,τι γνωρίζουμε, διοικητής ναζιστικού στρατοπέδου συγκέντρωσης κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, πέθανε στη φυλακή όπου εξέτιε ποινή κάθειρξης 20 χρόνων για εγκλήματα πολέμου. Ηταν πρώην διοικητής στο διαβόητο στρατόπεδο συγκέντρωσης Γιασένοβατς της Κροατίας. Διέφυγε από τη χώρα μόλις τελείωσε ο πόλεμος και γκρεμίστηκε το φιλοναζιστικό καθεστώς της Κροατίας. Ζούσε αμέριμνα και ειρηνικά στην Αργεντινή, μέχρι που εντοπίστηκε εκεί από εβραϊκές ενώσεις που «κυνηγούσαν» αυτούς που θεωρούσαν εγκληματίες πολέμου, και πέτυχαν να εκδοθεί το 1998 και να δικαστεί στην Κροατία. Δεκάδες χιλιάδες Σέρβοι, Εβραίοι, Αθίγγανοι και αντιφασίστες Κροάτες δολοφονήθηκαν στο Γιασένοβατς, το χειρότερο από τα περίπου 40 στρατόπεδα συγκέντρωσης τα οποία είχαν ως «παραρτήματα» οι ναζί στην υποτελή σ' αυτούς Κροατία.
Στη γειτονική μας Γιουγκοσλαβία πραγματοποιήθηκε μια γενοκτονία που δεν έχει καμία παράμετρο σύγκρισης με τα όσα εγκλήματα έχουν γίνει στον αιώνα που δύει. Χρησιμοποιήθηκαν μέθοδοι που θα ζήλευαν και οι ναζί του Αδόλφου Χίτλερ. Στρατόπεδα εξόντωσης, σφαγεία παιδιών, γυναικών, γέρων, αρρώστων, ανήμπορων... Μέθοδοι που και σήμερα, στους ίδιους τόπους, χρησιμοποιούνται ξανά... Ορόσημο αυτών των σφαγών το Γιασένοβατς, μια μικρή πόλη δίπλα στο ποταμό Σάβα. Το τρίτο σε μέγεθος στρατόπεδο συγκέντρωσης στην κατεχόμενη από τις δυνάμεις του ʼάξονα Ευρώπη. Σ' αυτό το στρατόπεδο εξόντωσης δολοφονήθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες Σέρβοι, Εβραίοι και Τσιγγάνοι. Αποτέλεσε το "επιχειρησιακό κέντρο", την καρδιά του Βαλκανικού Ολοκαυτώματος, της μαζικής γενοκτονίας μέσα από την εθνικοθρησκευτική εκκαθάριση. Σχεδιάστηκαν, δοκιμάσθηκαν και υλοποιήθηκαν φρικτές μέθοδοι δολοφονίας όπως το Σρμπό-Σέκ ("η κοπτική μηχανή για τους Σέρβους", καμπυλωτές λάμες για την μαζική δολοφονία με αποκεφαλισμό των κρατουμένων). Η εξόντωση του σερβικού έθνους στόχευε την εξαφάνιση ενός λαού που αντιστέκονταν και αποτελούσε εμπόδιο στα σχέδια του φασισμού και του ναζισμού για τη διάλυση του ενιαίου χώρου της Γιουγκοσλαβίας, ένα γεωγραφικό κατακερματισμό για να επιβάλλονται εύκολα οι "λύσεις".Η εθνικοθρησκευτική εκκαθάριση συμπεριέλαβε και τους Τσιγγάνους. Περισσότεροι από 30.000 Τσιγγάνοι δολοφονήθηκαν στο στρατόπεδο Γιασένοβατς. Οι ούστασι και η καθολική Εκκλησία τους κατάταξαν στους αλλόθρησκους, μαζί με τους "σχισματικούς". Την ίδια αντιμετώπιση είχαν και έχουν οι Τσιγγάνοι -όσοι απόμειναν- στη Βοσνία και στο Κόσοβο την αυγή της νέας χιλιετίας. Συνεχίζουν να αποτελούν "θανάσιμο κίνδυνο" για τις δυνάμεις της "ειρήνης".
Υπάρχει παγκόσμια ημέρα για τους τσιγγάνους και ειδική ημέρα για το ολοκαύτωμά τους. Υπάρχει όμως και η, διαχρονική, προκατάληψη απέναντί τους. Τώρα βιώνουν, εκτός των άλλων, και τα καλά των ειδικών προγραμμάτων επανένταξης και βελτίωσης των συνθηκών ζωής τους. Μια ζωή, κατατρεγμός και εμπαιγμός. Αυτοί όμως γνωρίζουν. Και ζουν.
Μια σημερινή γυναίκα, που τη γνωρίσαμε μέσα από την ταινία Vengo του εξαίρετου Tony Gatlif, δίνει μορφή στον πόνο, το παράπονο, τον λυγμό και καταλαβαίνεις αμέσως πώς μόνο τσιγγάνικο μπορεί να είναι αυτό το τραγούδι, με φόντο σπίτια στα οποία δεν θα κατοικήσει ποτέ αυτός που τραγουδάει έτσι:
Ένας ιδιότυπος διάλογος για το τέλος, στη μνήμη των θυμάτων δύο περιπτώσεων ολοκαυτώματος και με την αφορμή της συζήτησης για την ανακήρυξη της Θεσσαλονίκης ως "μαρτυρικής πόλης":
Πέμπτη, Ιουλίου 24, 2008
Όταν δεν γίνονται αγώνες, μας σφίγγουν οι αγωνίες
Τα 50 στρέμματα στα 212 είναι περίπου 25%. Και χαρακτηρίζονται "μόλις".
Ενώ το 10% των 380 στρεμμάτων του Παύλου Μελά χαρακτηριζόταν από την διοίκηση του Δήμου Σταυρούπολης "τσιμεντοποίηση του στρατοπέδου".
Σημασία έχει πως το στρατόπεδο του Παύλου Μελά, κατά πάσα πιθανότητα θα χαθεί. Η αιτία είναι η πολιτική στάση της διοίκησης του Δήμου Σταυρούπολης. Ουσιαστικά δεν το ήθελε, είτε επειδή δεν μπορούσε να το διαχειριστεί είτε επειδή το ενέπλεξε στο κομματικό παιχνίδι των προηγούμενων βουλευτικών εκλογών.
Χωρίς κανέναν ενδοιασμό, απώλεσε την ευκαιρία να αξιοποιήσει τον υψηλό βαθμό ετοιμότητας της προηγούμενης διοίκησης με τη μελέτη που της είχε αφήσει και στην οποία η νυν διοίκηση δεν προσέθεσε ούτε ένα γράμμα.
Επικαλείται συνεχώς ένα νεφελώδες μητροπολιτικό πάρκο σε ολόκληρο το στρατόπεδο (όλα ή τίποτα για να πάμε στο τίποτα), ενώ λίγα μέτρα πιο πέρα (πάλι εκ των υστέρων και χωρίς καμία προετοιμασία) διεκδικεί ακόμα ένα μητροπολιτικό πάρκο στο χώρο του πρώην εργοστασίου ΔΙΑΝΑ, αφού χάθηκε η μάχη της ιδιοκτησίας. Λόγια μεγάλα και όπως επισημαίνει ο Μάκης Βοϊτσίδης στον σημερινό "Αγγελιοφόρο" στην τελευταία σελίδα: "Ή οι δήμαρχοι συντάσσονται με τις λαϊκίστικες τακτικές που ευδοκίμησαν στις περιοχές τους και γίνονται ευχάριστοι ή προχωρούν σε ρήξεις και γίνονται χρήσιμοι".
Εκτός από την οικολογική μπλόφα (όλο πράσινο, ούτε κυβικό τσιμέντο) έκανε και μία εντυπωσιακή ρελάνς στον στρατό (κρατήστε τα διατηρητέα) λες και το στρατόπεδο είναι μόνο χώμα ή μόνο κτίσματα για να τεμαχίζεται μ' αυτόν τον τρόπο. Όλο είναι ιστορικός τόπος και χρειάζεται περισσότερη σοβαρότητα από το να δίνεις (Δήμε Σταυρούπολης) καθρεφτάκι στον ιθαγενή (ηγεσία στρατού), λες κι αν ήθελε ο στρατός να κάνει εκεί Μουσείο δικό του θα χρειαζόταν τον Δήμο Σταυρούπολης να του το προτείνει!
Για το πόσο αξία έχει η ετοιμότητα μιας δημοτικής αρχής, για το τι σημαίνει αγωνίζομαι να αποκτήσω και αποκτώ γη στο Δήμο μου, για το τι σημαίνει πολιτική διορατικότητα και αποτελεσματικότητα, δημοσιεύω εδώ και το αφιερώνω στο δήμαρχο Σταυρούπολης κ. Σάββα Σερασίδη, το κείμενο που μου έδωσε ο Χρήστος Τσακίρης (1939-2005) για το πώς αγοράστηκε η Μονή Λαζαριστών. Το κείμενο είναι προφανώς του 1997, με αφορμή τα εγκαίνια της Μονής Λαζαριστών, όπως και το δικό μου. Δεν γνωρίζω αν δημοσιεύτηκε αλλού, ούτε το γνώριζα μέχρι που μου το έδωσε λίγο πριν φύγει αιφνιδιαστικά από τη ζωή. Ευτυχώς πρόλαβε να δει την αναμνηστική πλάκα σε τοίχο της Μονής που τον μνημονεύει. Δεν έχει μεγάλη σημασία πως η Μελίνα τότε δεν τόλμησε να δώσει τη Μονή στο Δήμο και προτίμησε το διορισμένο νομάρχη. Σημασία έχει πώς συμπεριφέρθηκε ο Χρήστος Τσακίρης, δήμαρχος Σταυρούπολης από το 1979 έως το 1990.
Στις 21 Σεπτέμβρη έγιναν τα εγκαίνια ενός μεγάλου και σημαντικού έργου, του Πολιτιστικού κέντρου Δυτικής Θεσσαλονίκης της Μονής των Λαζαριστών.
Μετά από πρόσκληση της διυπουργικής επιτροπής παραβρέθηκα με μεγάλη χαρά και περηφάνια. Με λύπη μου όμως άκουσα από τους υπουργούς κατά την ομιλία τους να αναφέρονται ξερά και μόνο ότι η Μονή Λαζαριστών αγοράστηκε το 1987 με απόφαση της τότε υπουργού πολιτισμού της αείμνηστης Μελίνας. Τα ίδια επανέλαβε και ο Δήμαρχος κ. Μπαρούτας προσθέτοντας ότι ευχαριστούμε όλους όσους συνέβαλαν «έστω και την προηγούμενη διοίκηση».
Θεώρησα και καθήκον μου και υποχρέωσή μου, ν’ απευθυνθώ στον τοπικό τύπο για να ενημερώσω το, πώς έφτασε η Μελίνα στην απόφαση αυτή και κυρίως το «έστω και την προηγούμενη διοίκηση» του κ. Μπαρούτα.
Τον Σεπτέμβρη του 1983 προσλάβαμε στον Δήμο μας τον Αρχιτέκτονα Μηχανικό κ. Αθανασόπουλο Γεώργιο που μέχρι τότε ο Λήμος μας δεν είχε κανένα τεχνικό. Σε μια περιοδεία που κάναμε μαζί για να του δείξω και να γνωρίσει τον Δήμο μας περάσαμε και από την Μονή Λαζαριστών η οποία -θα θυμούνται όλοι- τότε ήταν ένα ερείπιο. Μόλις είδε ο κ. Αθανασόπουλος την Μονή και αφού την επισκέφτηκε πολλές φορές και ερευνώντας μάλιστα στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης το αρχείο της, μου εισηγείται ότι αυτό μπορεί και πρέπει να γίνει πολιτιστικό κέντρο Δυτικής Θεσσαλονίκης. Αφού το συζήτησα με την παράταξή μου του έδωσα την εντολή να ασχοληθεί με την Μονή Λαζαριστών. Παρόλο το φόρτο δουλειάς που είχε εκείνο τον καιρό γιατί είχαμε αρχίσει πολλά έργα δι’ αυτεπιστασίας, σε δύο μήνες μέσα, δουλεύοντας και πολλές φορές πέρα από το ωράριό του εθελοντικά, μου παραδίδει μια πρώτη μελέτη λειτουργικότητας της Μονής που προέβλεπε και θέατρο στον αύλειο χώρο της. Επί πλέον και ένα τοπογραφικό της Δυτικής Θεσσαλονίκης που απεικόνιζε την Μονή που ήταν στο κέντρο όλων των Δήμων της Δυτικής Θεσσαλονίκης.
Για να εφαρμοστεί όμως η μελέτη πρώτα πρώτα έπρεπε να αγοραστεί η Μονή Λαζαριστών και όλος ο αύλειος χώρος της που στο σύνολο τους είναι 13 στρέμματα και ανήκε στους Λαζαριστές. Συναντήθηκα με τον εκπρόσωπο των Λαζαριστών που ήταν ο δικηγόρος κ. Καμηλιέρης και του ανέπτυξα τις σκέψεις μας και τις επιδιώξεις μας για τον χώρο αυτόν.
Ο κ. Καμηλιέρης αφού συζήτησε με τους ιερωμένους Λαζαριστές μου απάντησε ότι ζητάει το ποσόν των 150.000.000 δρχ. για να παραχωρήσει αυτόν τον χώρο στον Δήμο.
Στις αρχές του 1984 μεταβαίνω στην Αθήνα με ένα αντίγραφο της μελέτης στα χέρια και συνάντησα τον κ. Λαλιώτη ο οποίος εκείνο τον καιρό ήταν επικεφαλής της γραμματείας Νέας Γενιάς που ήταν νεοσύστατη.
Του έδειξα την μελέτη, του ανέπτυξα το τι σκοπεύουμε γι’ αυτόν τον χώρο και αφού την πρόσεξε με μεγάλη προσοχή, μου έδωσε συγχαρητήρια. Φυσικά του ζήτησα χρήματα για την αγορά του χώρου. Η απάντησή του ήταν ότι «η λειτουργία της γραμματείας Νέας Γενιάς δεν μου επιτρέπει να δώσω χρήματα για αγορά οικοπέδων. Εάν το απαλλοτριώσετε και το αναπαλαιώσετε δεσμεύομαι να το εξοπλίσω από έπιπλα, κουρτίνες κτλ. πλήρως».
Λίγο καιρό αργότερα, κατόπιν πρόσκλησης του τότε νομάρχη Θεσσαλονίκης Λυκούργου Σακελλάρη, συναντιέμαι στο γραφείο του με τον κ. Γεώργιο Παπανδρέου, ο οποίος ήταν υπεύθυνος ενός προγράμματος της Ε.Ο.Κ. που ζητούσε οικόπεδα δημοτικά για να ανεγείρει πολιτιστικά κέντρα. Του ανέφερα για τη Μονή Λαζαριστών αλλά η απάντησή του ήταν αρνητική γιατί τι πρόγραμμα της Ε.Ο.Κ. τον δέσμευε ρητά να μην ξοδέψει χρήματα για αγορά οικοπέδων.
Μετά μεταβαίνω πάλι στην Αθήνα και συναντιέμαι με τον αείμνηστο Τρίτση ο οποίος ήταν εκείνο τον καιρό υπουργός Χωροταξίας Περιβάλλοντος και Δημοσίων Έργων. Του παρουσιάζω και του αναπτύσσω την μελέτη του κ. Αθανασόπουλου και παράλληλα του ζητάω χρήματα για την απαλλοτρίωση της Μονής. Αφού ερεύνησε την μελέτη με λεπτομέρεια μου δίνει συγχαρητήρια και μου αναφέρει ότι στο υπουργείο του δεν υπάρχει κωδικός που να διαθέτει χρήματα για απαλλοτριώσεις, αλλά «αν την απαλλοτριώσετε αναλαμβάνω να την αναπαλαιώσω». Σε ερώτησή μου «ποιο υπουργείο έχει δικαίωμα να την απαλλοτριώσει» μου απαντάει «το υπουργείο Πολιτισμού».
Το καλοκαίρι του 1984 επισκέπτομαι την αείμνηστη Μελίνα μαζί με τον αρχιτέκτονα του Δήμου μας κ. Αθανασόπουλο. Έμεινε κατάπληκτη από την μελέτη και γενικά για τις επιδιώξεις μας. Μας διαβεβαίωσε ότι το υπουργείο Πολιτισμού είναι αρμόδιο για την απαλλοτρίωση της Μονής αλλά δεν μπορεί με κανένα τρόπο να διαθέσει το ποσό των 150.000.000 δρχ. γιατί δεν έχει. Και μεταξύ σοβαρού και αστείου μας λέει ότι δεν την δίνουνε λεφτά αφού στο υπουργείο της δίνεται μόνο το 0,8 με 1τοις εκατό του κρατικού προϋπολογισμού και ότι λέει στους υπουργούς οικονομικών «δώστε μου μόνο μια ουρά από ένα αεροπλανάκι» γιατί εκείνο τον καιρό γινόταν η αγορά του αιώνα όπως είχε χαρακτηριστεί.
Εκφράζοντας την απογοήτευσή μου από την απάντησή της, την λέω «δηλαδή Μελίνα» - ας σημειωθεί όχι επιθυμούσε να την φωνάζουν με το όνομά. της – «δεν γίνεται τίποτε, πάνε τα όνειρά μας και τα οράματά μας γι αυτόν τον χώρο». «Όχι Δήμαρχε» μου λέει «θα το απαλλοτριώσεις εσύ σαν Δήμος μέσα σε τρία χρόνια από τα λεφτά που θα συνεισφέρουν και άλλα υπουργεία (Εσωτερικών, ΠΕΧΩΔΕ, Νέα Γεννιά, Πρόνοιας, Νομαρχία Θεσσαλονίκης) και με την παρέμβασή μου σαν μορφή οικονομικής ενίσχυσης προς τον Δήμο σου τα οποία θα διαθέτεις για την απαλλοτρίωση πρώτη εγώ θα κάνω την αρχή με 10.000.000 δρχ».
Μετά από όλα αυτά και ενώ ετοιμαζόμουν να αρχίσω τις επισκέψεις μου στα προαναφερόμενα υπουργεία αναγγέλλεται ότι το 1985 θα γίνει ο εορτασμός της επετείου των 2.300 χρόνων της Θεσσαλονίκης διαθέτοντας η κυβέρνηση γι’ αυτόν τον σκοπό το ποσό των 1.200.000.000 δρχ.
Έτσι το φθινόπωρο του 1984 μετά την εξαγγελία των 2.300 ετών μας καλεί όλους τους Δημάρχους ο Νομάρχης Λυκούργος Σακελλάρης και μας ανακοινώνει να κάνουμε προτάσεις για την εκτέλεση έργων στους Δήμους μας που θα μνημονεύουν την επέτειο των 2.300 χρόνων της Θεσσαλονίκης. Αμέσως του αναφέρω τη η Μονή Λαζαριστών, και αντιδρώντας στην πρότασή μου μού λέει «αν θα πάρεις εσύ 150.000.000 δρχ. τι θα πάρουν οι άλλοι Δήμοι; Σε δύο μέρες να μου φέρετε γραπτές προτάσεις».
Μετά δυο μέρες τον επισκέπτομαι έχοντας στα χέρια μου την μελέτη της Μονής Λαζαριστών. Η αντίδρασή του ήταν μεγαλύτερη επειδή πριν δύο μέρες την είχε απορρίψει.
Μετά από επιμονή μου πείστηκε να μελετήσει την πρότασή μου και ανοίγοντας και προσέχοντας τον φάκελο της μελέτης φωνάζει τον σύμβουλό του κ. Μακράκη και του λέει, «κοίταξε εδώ δίκιο έχει ο Δήμαρχος είναι ένα έργο που πράγματι θα θυμίζει στους Αιώνες την επέτειο των 2.300 χρόνων της Θεσσαλονίκης. Θα δώσουμε 150.000.000 δρχ. στην Δυτική Θεσσαλονίκη για την απαλλοτρίωση της Μονής Λαζαριστών και 150.000.000 δρχ. στην Ανατολική Θεσσαλονίκη για την απαλλοτρίωση της Βίλας Μπιάνκα». Φυσικά η χαρά και η ικανοποίησή μου ήταν απερίγραπτη.
Κατόπιν σε λίγες μέρες μεταβαίνω στην Αθήνα, συναντάω την Μελίνα, της αναφέρω όλα τα ευχάριστα για την Μονή, με συγχάρηκε και μου λέει επί λέξει: «άστο Δήμαρχε τώρα σε μένα». Έτσι το 1987 με απόφαση της Μελίνας απαλλοτριώνεται από την Νομαρχία Θεσσαλονίκης για λογαριασμό του υπουργείου Πολιτισμού με το ποσό των 180.000.000 δρχ. Έτσι έγινε το πρώτο μεγάλο βήμα-άλμα.
Έχοντας υπόψη μου το πρόγραμμα της Ε.Ο.Κ που χειριζόταν ο κ. Γεώργιος Παπανδρέου για ανέγερση πολιτιστικών κτιρίων προσπαθώ το γρηγορότερο να μπει σ’ αυτό το πρόγραμμα και η Μονή Λαζαριστών αφού έχει γίνει τώρα του Δημοσίου. Ορίζεται από το υπουργείο Πολιτισμού και την Νομαρχία Θεσσαλονίκης ο Οργανισμός Ρυθμιστικού Θεσσαλονίκης να χειριστεί όλο το θέμα. Έτσι προβλέπεται στον προϋπολογισμό του ανάλογο ποσό για την σύνταξη αρχιτεκτονικής μελέτης.
Μετά από πολλές παραστάσεις μου και πιέσεις μου στον Διευθυντή του Οργανισμού διότι αρνιότανε λέγοντας «πού θα βρεθούν τόσα λεφτά για την υλοποίησή της», λίγες μέρες πριν την παραίτηση της οικουμενικής Κυβέρνησης Ζολώτα –περίπου το Μάρτιο του 1990 δημοσιεύεται διακήρυξη διαγωνισμού αρχιτεκτονικής μελέτης της Μονής Λαζαριστών. Έτσι το Πολιτιστικό Κέντρο Δυτικής Θεσσαλονίκης -Μονή Λαζαριστών- μπήκε σε τέτοιο κανάλι που μπορούσε να σταματήσει μόνο αν το πολεμούσε κάποιος που τέτοιο πράγμα ήταν αδύνατο να συμβεί γιατί δεν υπήρχε κανένας που δεν ήθελε το πολιτιστικό κέντρο.
Όλα αυτά τα γνώριζε ο κ. Μπαρούτας γιατί όταν συζητούσαμε στο Δημοτικό Συμβούλιο αμέσως μετά το θάνατο της Μελίνας να δοθεί το όνομά της στην αίθουσα του Δημοτικού θεάτρου του Δήμου μας, αφού εξιστόρησα όλα τα
προαναφερόμενα και τον ρόλο που έπαιξε η Μελίνα για την όλη πορεία της Μονής Λαζαριστών έκανα την πρόταση «η Μονή Λαζαριστών να ονομαστεί Πολιτιστικό Κέντρο Δυτικής Θεσσαλονίκης ΜΕΛΙΝΑ ΜΕΡΚΟΥΡΗ».
Τελειώνοντας θέλω να τονίσω ακόμη ότι μέσα σε όλους αυτούς τους τεχνικούς που ευχαριστούσαν οι ομιλητές για την πραγματοποίηση αυτού του έργου, έπρεπε ξεχωριστά να αναφερθεί το όνομα του αρχιτέκτονα του Δήμου μας κ. Γεωργίου Αθανασόπουλου, γιατί αυτουνού ήταν η έμπνευση και η ιδέα να γίνει η Μονή Λαζαριστών Πολιτιστικό Κέντρο Δυτικής Θεσσαλονίκης. Πράγμα που δεν έγινε.
Τα σχόλια, οι χαρακτηρισμοί και τα συμπεράσματα για όλο αυτό το κείμενό μου τα αφήνω σε σας που το διαβάσατε.
Τετάρτη, Ιουλίου 23, 2008
Δεν χρωστάει ενοίκια το ΚΘΒΕ. Τη συνδρομή του δεν πληρώνει
Οι χώροι που χρησιμοποιεί το ΚΘΒΕ του ανήκουν με βάση το καταστατικό της εταιρείας. Άρα δεν μπορεί κανείς πρόεδρος να του τους στερήσει. Η οφειλή προσδιορίζεται στην (επίσης) καταστατική υποχρέωση του ΚΘΒΕ να δίνει την ετήσια εισφορά του, όπως κάνουν και οι υπόλοιποι τέσσερις εταίροι οι οποίοι συγκροτούν την εταιρεία.
Μπαίνει λοιπόν θέμα μη συμμόρφωσης εταίρου. Ο νομάρχης (όχι πάντως μόνος του, πρόεδρος σε ΔΣ είναι δεν είναι μονάρχης) μπορεί να εγείρει θέμα καταστατικού και αποβολής εταίρου αλλά εδώ τα πράγματα μπλέκονται. Όταν άρχισε η αναπαλαίωση και η συμπλήρωση του ερειπίου των Λαζαριστών, υποτίθεται ότι εφαρμοζόταν το τρίτο βραβείο του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού του 1990 σύμφωνα με την προκήρυξη του Οργανισμού Ρυθμιστικού Θεσσαλονίκης με βάση τη μελέτη του Δήμου Σταυρούπολης. Δεν είχαν δοθεί πρώτο και δεύτερο. Τα ξεφτέρια όμως, οι τεχνικοί μάνατζερς της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας Ευρώπης Θεσσαλονίκη 1997, της έδωσαν και κατάλαβε και της μελέτης και του βραβείου. Ήταν κοινό μυστικό ότι θα εγκαθίστατο το ΚΘΒΕ στη Μονή, πράγμα που επικυρώθηκε και με το καταστατικό της εταιρείας .
Αλήθεια, ο νομάρχης αποφάσισε μόνος του; Ο δήμαρχος Σταυρούπολης (διαχειριστής της εταιρείας, άρα καθ' ύλην αρμόδιος για θέματα που έχουν σχέση με τις υποχρεώσεις των εταίρων) τι λέει; Οι άλλοι εταίροι; Το ΔΣ σαν σώμα; Τα μέλη της καλλιτεχνικής επιτροπής του Φεστιβάλ της Μονής; Συμφωνούν όλοι; Παραιτήθηκε κανείς; Οι μόνοι που αντιδρούν είναι οι καλλιτέχνες που θίγονται; Δεν θίγεται κανένας άλλος με τα θλιβερά που γίνονται στα γυαλισμένα μάρμαρα της Μονής Λαζαριστών;
Η διακοπή ενός φεστιβάλ, λόγω «οικονομικής δυσχέρειας», αποτελεί θέατρο του παραλόγου, αφού ο νομάρχης, ως πρόεδρος της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας, φτάνει στο σημείο να απειλεί με έξωση έναν εκ των εταίρων του[...] «Το χρέος αυτό δεν δημιουργήθηκε σήμερα. Μετακυλίεται από χρόνο σε χρόνο, καθώς οι ανάγκες του ΚΘΒΕ ξεπερνούν την ετήσια τακτική επιχορήγηση (7,5 εκατ. ευρώ). Το πρόβλημα οξύνθηκε φέτος λόγω της έκτακτης αμοιβής προσωπικού και ευελπιστούμε οι υποχρεώσεις προς τρίτους να εξοφληθούν», διευκρινίζει ο πρόεδρος του Δ.Σ. του ΚΘΒΕ, κ. Δημήτρης Γαρούφας - μέλος της αστικής εταιρείας της Μονής Λαζαριστών. Πάντως, ο νομάρχης είναι κατηγορηματικός. Χθες, απέρριψε την πρόταση του ΚΘΒΕ για την καταβολή ενός μικρού ποσού (30.000 ευρώ) με την προϋπόθεση εξόφλησης των οφειλόμενων ενοικίων στο μέλλον. «Το ποσόν αυτό δεν καλύπτει ούτε το 10% της οφειλής. Προτιμώ να ακυρώσω παραστάσεις, παρά να αφήσω απλήρωτους τους εργαζόμενους της Μονής», επισημαίνει.
Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφων σχετικά με την απόφαση της αναβολής μέρους του προγράμματος των εκδηλώσεων του Φεστιβάλ της Μονής Λαζαριστών λόγω των χρεών του ΚΘΒΕ προς τη Μονή Λαζαριστών, ο νομάρχης Παναγιώτης Ψωμιάδης έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Χωρίς χρήματα, δεν παράγεται πολιτισμός. Ένα χρόνο μας χρωστά το Κρατικό Θέατρο, η υπομονή μας έχει εξαντληθεί. Μπορεί να μη φταίνε οι ίδιοι, μπορεί να φταίνε κάποιοι άλλοι προηγούμενοι, όμως εμείς θα διεκδικήσουμε τις οφειλές. Εάν δεν πάρουμε τα χρήματα, δεν θα λειτουργήσει ούτε το Κρατικό Θέατρο στη Μονή Λαζαριστών ούτε το πρόγραμμά μας».
....ο συνθέτης Γιώργος Καζαντζής, που είχε καλέσει ειδικά για τη συγκεκριμένη συναυλία ερμηνεύτρια από τον Καναδά, σκοπεύει να πραγματοποιήσει την Παρασκευή την εκδήλωση στο θέατρο “Μελίνα Μερκούρη” της Καλαμαριάς. “Προετοίμαζα τη συναυλία εδώ και πολύ καιρό, η ερμηνεύτρια ήταν 20 ημέρες εδώ και κάναμε πρόβες. Αισθάνομαι χριστιανός υπό το διωγμό ενός Νέρωνα. Δεν με ενδιαφέρει, αν έχει οικονομικά προβλήματα, ας τα λύσει. Δεν έκανα εγώ την πρόταση. Η Μονή Λαζαριστών με κάλεσε και μάλιστα έναντι ενός πολύ χαμηλού ποσού ως προσφορά στην πόλη. Με αρκετούς από τους άλλους συναδέλφους σκεφτόμαστε να κινηθούμε ίσως και δικαστικά”, επισήμανε ο γνωστός συνθέτης. Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο Πάρις Παρασχόπουλος. “Αισθάνομαι ότι απαξιώνεται το έργο μου. Πώς είναι δυνατόν ένα από τα σημαντικά φεστιβάλ να διακόπτεται αυθαίρετα; Αυτό δεν έχει ξαναγίνει ποτέ. Γιατί να πληρώσουμε εμείς τα χρέη του ΚΘΒΕ; Προσωπικά πρέπει να πληρώσω τους μουσικούς μου, γιατί δούλεψαν πολύ καιρό. Γιατί επελέγη αυτή η στιγμή;”, αναρωτιέται ο δημιουργός. Οι καλλιτέχνες προγραμματίζουν άμεσα συνέντευξη Τύπου, για να ανακοινώσουν τις προθέσεις τους.
Τρίτη, Ιουλίου 22, 2008
Η Μονή Λαζαριστών δεν αναβάλλει: ασφυκτιά
Αρ. Πρωτ. 208
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Το Φεστιβάλ Μονής Λαζαριστών ανακοινώνει ότι αναβάλλει τις υπόλοιπες εκδηλώσεις της Μονής Λαζαριστών (Μικρή μουσική σκηνή και κινηματογράφος) λόγω οικονομικών δυσχερειών οι οποίες προέρχονται από το χρέος του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδας προς τη Μονή Λαζαριστών.
Ο Πρόεδρος
Παναγιώτης Ψωμιάδης
Νομάρχης Θεσσαλονίκης
Η ανακοίνωση αυτή βρίσκεται στο site της Μονής Λαζαριστών χωρίς καμία άλλη αναφορά. Οι σελίδες των εκδηλώσεων υπάρχουν στη θέση τους ακόμα.
Τα μέσα ενημέρωσης δημοσίευσαν την είδηση με επιπλέον πληροφορίες, ενώ ο χθεσινός "Αγγελιοφόρος" αφήνει να εννοηθεί πως πρόκειται για κίνηση πίεσης του νομάρχη προς το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος για να το αναγκάσει να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του.
Στο χώρο αυτό δημοσίευσα την εισήγησή μου προς το ΔΣ της Αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας "Μονή Λαζαριστών". Είχε προηγηθεί συνάντησή μου και με τον νομάρχη (ο ίδιος ήταν και τότε). Στήθηκε μια συνάντηση με το δικηγόρο της Μονής και με άλλουςπαράγοντες μα ήταν φανερό πως δεν υπήρχε διάθεση να αλλάξουν τα πράγματα. Το ίδιο έργο το έχουμε ξαναδεί εδώ στη Σταυρούπολη με την Κοινωνικοπολιτιστική Επιχείρηση του Δήμου. Σχετική εισήγησή μου, στο Δημοτικό Συμβούλιο δημοσιεύτηκε πάλι εδώ.
Όσο υπήρχε ροή κονδυλίων από την κεντρική εξουσία, κάποιοι τοπικοί παράγοντες (μικρού πολιτικού εκτοπίσματος, παρά την μεγάλη ιδέα που είχαν οι ίδιοι για τον εαυτό τους) ξεσάλωναν χτίζοντας στην άμμο θεσμούς, εκδηλώσεις, δράσεις, προσλαμβάνοντας δεκάδες συμβασιούχων και απολαμβάνοντας την γκλαμουριά της εξουσίας. Κι από υποδομές; Κι από κινηματική αυτοδιοικητική λογική;
Η Επιχείρηση κινδύνεψε να κλείσει και το μέλλον της συνδέεται πάλι με την χρηματοδότηση από τον Δήμο και όχι από αναπτυξιακό σχεδιασμό. Η Μονή, τώρα κατάλαβε πως δεν μπορεί να στήνει αυθαίρετα φεστιβάλ με εταίρους που της φόρτωσε χωρίς κανέναν σχεδιασμό ο Ευάγγελος Βενιζέλος και έχασε κάθε αυτοδιοικητική αναφορά στις Δυτικές Συνοικίες όπως ήταν ο αρχικός καημός όσων πάλεψαν για να την αποκτήσει το ελληνικό δημόσιο το 1985 με τα χρήματα για τα 2300 χρόνια της Θεσσαλονίκης.
Το εύκολο χρήμα κάποτε τελειώνει και τότε φαίνεται η ανεπάρκεια όσων καίγονται να διαχειριστούν αλλά αδυνατούν να προβλέψουν, να σχεδιάσουν και κυρίως να δουλέψουν.
Για λόγους ιστορικούς και μόνο, επειδή δεν πιστεύω ότι τώρα πια μπορεί να γίνει κάτι καλό, αναδημοσιεύω εδώ ένα κείμενο του 1997. Θυμάστε; Χρονιά που η Θεσσαλονίκη ήταν Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης και η Μονή Λαζαριστών ένα από τα μεγάλα έργα της πόλης:
ΤΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΛΑΖΑΡΙΣΤΩΝ ΚΑΙ Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΕΠΙΣΗΜΩΝ
Στις 21.9.1997 εγκαινιάστηκε το Πολιτιστικό Κέντρο της Δυτικής Θεσσαλονίκης. Το νέο συγκρότημα περιλαμβάνει το ανακαινισμένο κτίριο του Ιεροσπουδαστηρίου των Λαζαριστών που χτίστηκε το 1886 και ένα υπόγειο θέατρο που συμπλήρωσε το παλαιό κτίσμα. Κατά ομολογία, ακόμη και των ομιλητών της βραδιάς, ουσιαστικά εγκαινιάστηκε ένα φρεσκοβαμμένο κέλυφος που έκρυβε στο εσωτερικό του ένα γιαπί.
Ό,τι ακολουθεί, στο κείμενο που ξεκινήσατε να διαβάζετε, είναι εντυπώσεις που μου δημιουργήθηκαν όσο άκουγα τις ομιλίες στη διάρκεια της τελετής. Έχουν το χαρακτήρα μιας εν θερμώ καταγραφής όσων πέρασαν από το μυαλό μου εκείνο το βράδυ. Είναι σίγουρο ότι αν κανείς ασχοληθεί συστηματικά με το θέμα και μελετήσει όλους τους φακέλους, από την ανακήρυξη του κτιρίου σε διατηρητέο μέχρι τα πρόσφατα εγκαίνια, θα εκπλαγεί με το θράσος όσων παρουσιάστηκαν στο ρόλο των επισήμων εκείνη τη νύχτα της 21ης Σεπτεμβρίου του 1997 να εμφανίσουν ως λαμπρό δημιούργημά τους, κάτι που άλλοι ξεκίνησαν και, κυρίως, κάτι που για άλλα πράγμα, διαφορετικό από αυτό που εγκαινιάστηκε, προοριζόταν.
Αναφέρθηκε από τους ομιλητές, σε όλους τους τόνους, η δαπάνη των 7,5 δισ., ενώ το ποσό που απαιτείται για να ολοκληρωθεί το έργο προσδιορίστηκε στο ύφος των 500 εκατομμυρίων τη στιγμή που όλοι γνωρίζουν πως είναι περίπου διπλάσιο. Απευθύνθηκαν, επανειλημμένα, ευχαριστίες προς την τεχνική εταιρεία που δούλεψε στο έργο και η οποία -στο κάτω κάτω- τη δουλειά της έκανε. Και όχι μόνον. Αξίζει τον κόπο να ρωτήσει κανείς ποιος ή ποιοι συγκεκριμένοι άνθρωποι βρίσκονται πίσω από αυτήν την εταιρεία, πώς ανέλαβαν τη συγκεκριμένη εργολαβία και πώς συμπεριφέρθηκαν στον συγκεκριμένο αρχιτέκτονα του οποίου την ιδέα, υποτίθεται, θα υλοποιούσαν.
Την τελετή τίμησαν με την παρουσία τους πάρα πολλοί άνθρωποι, οι οποίοι γέμισαν ασφυκτικά το χώρο, χωρίς όμως να κρύβουν τη μεγάλη τους λαχτάρα ν’ απολαύσουν δωρεάν τη συναυλία της Ελευθερίας Αρβανιτάκη. Μπροστά τους εμφανίστηκαν πέντε ομιλητές (έξι, αν υπολογιστεί και το σύντομο λογύδριο του μητροπολίτη που χοροστάτησε στη λειτουργία των εγκαινίων). Όλοι ανεξαιρέτως φρόντισαν να προβάλλουν τους λόγους για τους οποίους τους αξίζουν συγχαρητήρια για την προσφορά τους και, το σημαντικότερο, να δηλώσουν παρόντες στη διεκδίκηση κάποιου κομματιού από τη λαχταριστή πίτα. Δεν ακούστηκε ούτε ένα όνομα που να μην ανήκε στον κομματικό χώρο των ομιλούντων. Μέχρι και ο, μακαρίτης πια, Μ. Παπαδόπουλος, δήμαρχος κάποτε της Θεσσαλονίκης, μνημονεύθηκε χωρίς να υπάρχει κανείς λόγος, την ώρα που ο Χρήστος Τσακίρης (δήμαρχος Σταυρούπολης στη δωδεκαετία 1978-1990) έψαχνε απεγνωσμένα για ένα ποτήρι νερό και δεν έβρισκε ο άνθρωπος μια βρύση στα καλογυαλισμένα μάρμαρα που έλαμπαν κάτω από τα σπάταλα φώτα.
Γι' αυτόν, ανταμοιβή υπήρξε η μεγαλόψυχη αναφορά του δημάρχου Σταυρούπολης Σπύρου Μπαρούτα στη συμβολή των «παλαιότερων διοικήσεων»- έτσι, γενικά και αόριστα και μάλιστα προσπαθώντας να υποβαθμίσει όσο γινόταν τους επαίνους που ήταν αναγκασμένος να διατυπώσει: «αν θέλετε, και παλαιότερες διοικήσεις συνέβαλαν για να γίνει πράξη αυτό το έργο», είπε περίπου.
ΠΟΙΟΙ ΕΥΛΟΓΗΣΑΝ ΤΑ ΓΕΝΙΑ ΤΟΥΣ
Το συμπέρασμα που έπρεπε οπωσδήποτε να βγάλουν οι παρευρισκόμενοι (και γι' αυτό προσπάθησαν πολύ όλοι οι ομιλητές) ήταν:
• Το κτίριο το ανακάλυψε, το αγάπησε, το αγόρασε και το χάρισε στη Νομαρχία Θεσσαλονίκης η Μελίνα Μερκούρη.
•Για καλή της τύχη, βρέθηκε να είναι δήμαρχος Σταυρούπολης ο Σπύρος Μπαρούτας, ο οποίος διακρίθηκε για δύο πράγματα: Είχε την έμπνευση και το θάρρος να διοργανώσει στα ερείπια της Μονής εκδηλώσεις με σκοπό να τη βγάλει από τη λήθη και να την κάνει γνωστή στους Θεσσαλονικείς και είχε, επίσης, την υπομονή και την επιμονή να εποπτεύει καθημερινά τα έργα, ώστε να παραδοθεί σε χρόνο-ρεκόρ το λαμπρό κτίριο.
Σ’ αυτήν την πλειοδοσία επαίνων και ευχαριστιών μεταξύ «ημετέρων», η αχαριστία και η παραποίηση της ιστορικής αλήθειας έδωσαν και πήραν:
1. Το κτίριο χαρακτηρίζεται διατηρητέο το 1980 με κυβέρνηση Νέας Δημοκρατίας, με τη Μελίνα στην αντιπολίτευση και με τον Χρήστο Τσακίρη δήμαρχο Σταυρούπολης. Αντ’ αυτών μνημονεύθηκε ο τότε δήμαρχος Θεσσαλονίκης. Στα αμέσως επόμενα χρόνια γίνονται προσπάθειες από τους ιδιοκτήτες (Ενορία Καθολικών Θεσσαλονίκης) να κατεδαφιστεί το κτίριο. Οι προσπάθειες αυτές ήταν επίμονες και ο κίνδυνος απώλειας του κτιρίου πραγματικός για να αναφέρεται αυτή η λεπτομέρεια στο βιβλίο για τα Νεώτερα Μνημεία της Θεσσαλονίκης, που εξέδωσε η αρμόδια εφορία μνημείων. Το κτίριο σώθηκε χάρις στις προσπάθειες του δήμου Σταυρούπολης που τότε, 1982-1983, δεν είχε βέβαια επικεφαλής τον δήμαρχο που γιόρταζε τη βραδιά των εγκαινίων, αλλά τον άλλον, που βρισκόταν κάπου ανάμεσα στο μεγάλο πλήθος που παρακολουθούσε την τελετή.
2. Το 1985, επί Μελίνας πια, το κτίριο αγοράζεται με την ευκαιρία των 2.300 χρόνων της Θεσσαλονίκης. Σε ποιον όμως αποδίδεται; Σ' αυτόν που το διεκδίκησε επίμονα και τεκμηριωμένα (όλη η αλληλογραφία με τους φακέλους υποστήριξης αυτής της αγοράς και προτάσεις για μελλοντική χρήση ξεκινάει από την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Σταυρούπολης) και που του ανήκει γεωγραφικά; Όχι! Αποδόθηκε στο Νομαρχιακό Ταμείο Θεσσαλονίκης. Λέτε να ήταν τυχαίο το γεγονός ή, έστω, να έκρυβε αυτή η απόφαση κάποιο σοβαρό σκεπτικό ουσίας και να μην είχε καμία σχέση με το ότι δήμαρχος Σταυρούπολης συνέχιζε να είναι το ίδιο πρόσωπο από το 1978 (και μη κυβερνητικός ο αφιλότιμος), ενώ ο νομάρχης, τότε, διοριζόταν από την κυβέρνηση;
ΑΛΛΑ ΕΝΕΚΡΙΝΑΝ, ΑΛΛΑ ΕΚΑΝΑΝ
4. Την ευθύνη της προκήρυξης Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού το 1988 την είχε ο Οργανισμός Ρυθμιστικού Θεσσαλονίκης. Ο διαγωνισμός έγινε και απέδωσε τρίτο βραβείο, το οποίο υποτίθεται πως υλοποιήθηκε. Η ξύλινη μακέτα αυτού του βραβείου υπάρχει σε ασπρόμαυρη φωτογραφίαστο διαφημιστικό έντυπο που κυκλοφόρησε τη βραδιά των εγκαινίων. Φαίνεται καθαρά ο τρόπος που κλείνει το «Π» του Πολιτιστικού Κέντρου με τα κτίρια που θα στέγαζαν τα Τεχνικά Λύκεια της περιοχής. Είναι αυτά τα κτίρια που δεν ξεκίνησαν ποτέ να χτίζονται και είναι τα ίδια ακριβώς κτίρια στα οποία αναφέρθηκε ο ίδιος ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, ζητώντας να μην κτιστούν γιατί θα κρύβουν τον ορίζοντα του εγκαινιασθέντος κτιρίου. Η κατάρα αυτού του οικοδομήματος συνεχίζει να πλανάται από πάνω του για 111 ολόκληρα χρόνια. Από κατασκευής του έμεινε ημιτελές, αφού ξεκίνησε για να έχει σχήμα «Π» και ολοκληρώθηκε μόνο το «Γ» (σαφή υπόμνηση αυτού του γεγονότος είναι η μη κάλυψη των ιχνών που προορίζονταν να γίνουν η τρίτη πλευρά του «Π»). Έτσι και τώρα. Αντί για ένα ολοκληρωμένο συγκρότημα κτίστηκε το μισό και διατυπώθηκε με σαφήνεια το υπουργικό αίτημα, ώστε να μείνει και στο μέλλον μισό.
5. Το 1990 ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός και αμέσως μετά, την ίδια χρονιά, γίνεται η αλλαγή σκυτάλης στο Δήμο Σταυρούπολης. Λίγο αργότερα, στις αρχές του 1991, αλείφεται με βούτυρο το ψωμί του νέου δημάρχου. Μια περίεργη συγκυρία φέρνει σ' επαφή μεταξύ τους κάποιους ανθρώπους που συγκροτούν μια μη κερδοσκοπική εταιρεία, την «Αλλη Πλευρά». Αυτοί, λοιπόν, οι άνθρωποι πείθουν τον νέο δήμαρχο να τους δοθεί ο χώρος του ερειπίου και ο μηχανισμός του δήμου για να γίνουν εκεί οι πρώτες εκδηλώσεις με ημερίδα για το παρελθόν του κτιρίου και την αρχιτεκτονική του αξία, με έκθεση των μακετών που συμμετείχαν στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό και με συναυλία των Χειμερινών Κολυμβητών. Τις εκδηλώσεις βοήθησε σημαντικά το Ράδιο Παρατηρητής, όπου η «Άλλη Πλευρά», αμισθί, έκανε σειρά εκπομπών για τη Δυτική Πλευρά της Πόλης. Ό,τι προγραμματίστηκε έγινε με μεγάλη επιτυχία και προσέλευση κόσμου. Οι Θεσσαλονικείς, εκείνες τις μέρες, ανακαλύπτουν ένα υπέροχο μνημείο και έναν υποβλητικό χώρο υπαίθριων εκδηλώσεων και ο δήμαρχος Σταυρούπολης ανακαλύπτει το δικό του Ηρώδειο.
6. Η «Άλλη Πλευρά» κάνει έκκληση στον δήμαρχο να προσέξει τα βήματά του (ώστε ό,τι θα γίνει από εκεί και ύστερα στο χώοο αυτό «να διακρίνεται για την ποιότητά του και να συμβάλλει στο ν’ αποτυπώνεται σταδιακά ο χαρακτήρας της Νέας Χρήσης του κτιρίου». Αυτό βέβαια προϋποθέτει σοβαρό σχεδιασμό και, φυσικά, ο δήμαρχος δεν ανταποκρίνεται. Αρχίζει να φιλοξενεί στο χώρο του μνημείου ακατάπαυστα «θεσμούς καλλιτεχνικούς» σχεδιασμένους στο πόδι, ν’ αδιαφορεί (μπροστά στο διαφαινόμενο πολιτικό όφελος) για την επικινδυνότητα του οικοδομήματος («κόκκινο» από τους σεισμούς του 1978) και να δέχεται χιλιάδες κόσμου (ανυποψίαστου για τον κίνδυνο). Όσον αφορά δε στο μέλλον του κτιρίου, αυτό προσδιοριζόταν κάθε φορά και με διαφορετικά κριτήρια. Ο δήμαρχος ανακοίνωσε κάποτε με χαρά πως ο, τότε, περιφερειάρχης το ήθελε για έδρα της περιφέρειας και, βέβαια, με την ίδια χαρά δέχτηκε την απόφαση του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος να έρθει και να καταλάβει το σύνολο σχεδόν του κτιρίου. Ποιο σχεδιασμό για τη νέα χρήση του Ιεροσπουδαστηρίου των Λαζαριστών (πέρα από τις προβλέψεις του Οργανισμού Ρυθμιστικού) κατέθεσε ο δήμος Σταυρούπολης και σε ποιο βαθμό εισακούστηκε; Αν ο πολιτισμός δεν έχει σχέση με το ήθος, την ευγνωμοσύνη, την αίσθηση του χρέους και την ευγένεια των αισθημάτων τότε, πράγματι, στη Σταυρούπολη στις 21.9.1997 γράφτηκε μια σπουδαία σελίδα πολιτισμού.
ΥΓ. Η ορθόδοξη λειτουργία στην τελετή εγκαινίων είναι ιστορικής σημασίας. Ο κ. Λαλιώτης ήταν ο μόνος που επεσήμανε πως στον ίδιο χώρο, πριν από 111 χρόνια, κάποιοι άλλοι έκαναν τα δικά τους εγκαίνια: οι καθολικοί του τάγματος των Λαζαριστών. Η κρυφή δραστηριότητα του Ιεροσπουδαστηρίου ήταν στην κατεύθυνση του προσηλυτισμού στην Ουνία και βέβαια, εχθρική προς την Ορθοδοξία. Ο κύκλος του κτιρίου έκλεισε και τυπικά με τη συγκεκριμένη, για πρώτη φορά σ’ αυτό το χώρο, ορθόδοξη λειτουργία, αφού ουσιαστικά έχει πάψει κάθε εχθρική δραστηριότητα εκεί από πολλά χρόνια πριν. Αρκούσε μια απλή υπόμνηση αυτού του γεγονότος και όχι η υποκριτική και χωρίς καμία έμπνευση μετονομασία του Ιεροσπουδαστηρίου των Λαζαριστών στο άχαρο «Θεσσαλονίκη ’97».
ΥΓ 2. Το κείμενο αυτό δημοσιεύτηκε στο περ. Αντί, αρ. 645, Αθήνα, 10.10.1997 με τίτλο "Απ’ έξω κούκλα, από μέσα…". Ταυτόχρονα δημοσιεύτηκε και στο περ. Ενεργός Πολίτης, αρ. 3, Σταυρούπολη, με τον ορθό τίτλο "Τα εγκαίνια της Μονής Λαζαριστών και ο πολιτισμός των επισήμων", κατά τη διάρκεια της μακράς προεκλογικής περιόδου των δημοτικών εκλογών του 1998. Τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους αναδημοσιεύτηκε με τον σωστό τίτλο στην μηνιαία εφημερίδα Βιβλιονέα, αρ. 3, Θεσσαλονίκη.
Πολύ αργότερα, μου το ζήτησε ο Χρήστος Τσακίρης, επειδή ήθελε να το συμβουλευτεί, όταν μπήκε μια πλάκα με το όνομά του κάπου στα μάρμαρα της Μονής. Μου έδωσε κι ένα δικό του κείμενο το οποίο αναφέρεται στην προσπάθειά του να σωθεί το κτίριο και να αποδοθεί στην τοπική κοινωνία ως Πολιτιστικό Κέντρο Δυτικής Θεσσαλονίκης. Αυτό το κείμενο θα αναρτηθεί σε λίγες ημέρες. Ελπίζω να λειτουργήσει το διαδίκτυο σαν ένα διαχρονικό αρχείο και να μην χαθούν κάποτε, αυτά τα οποία ανεβάζουμε σ' αυτό, ακριβώς για να σωθούν.
Δευτέρα, Ιουλίου 21, 2008
Έφυγε η «ψυχή» των Δρόμων της Ελιάς
O ηλικίας 51 ετών μοτοσυκλετιστής Μιχάλης Καλογερόπουλος, που τους τελευταίους μήνες σχεδίαζε σε κάθε λεπτομέρειά του το ταξίδι των 22.000 χιλιομέτρων σε δύο ρόδες, σκοτώθηκε από φορτηγό το οποίο οδηγούσε μεθυσμένος Αζέρος. Ο θάνατος για τον Μιχάλη Καλογερόπουλο, πατέρα δύο παιδιών, ήταν ακαριαίος. Το δυστύχημα έγινε το απόγευμα του Σαββάτου. Σύμφωνα με τη δημοσιογράφο κ. Φιλιώ Μυρτσίδου, που συμμετέχει με τη μηχανή της στο ταξίδι, η τραγωδία συνέβη ενώ τμήμα των 51 δικυκλιστών εκινείτο με χαμηλή, έως και 60 χιλιόμετρα, ταχύτητα επειδή υπήρχαν κατά μήκος του δρόμου κοπάδια ζώων. Οδηγός φορτηγού-σαράβαλου από το Αζερμπαϊτζάν, που πήγαινε από την απέναντι κατεύθυνση σε σχέση με τους Έλληνες, επιχείρησε να προσπεράσει απ΄ τα αριστερά ακινητοποιημένο Ι.Χ. Εισήλθε, ωστόσο, απότομα στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας, με αποτέλεσμα τη μετωπική σφοδρή σύγκρουσή του με τον πρώτο, εκείνη την ώρα, στο συγκεκριμένο κονβόι, Έλληνα μοτοσυκλετιστή. Ο Μιχάλης Καλογερόπουλος ξεψύχησε στην άσφαλτο, ενώ από τα συντρίμμια που εκσφενδονίστηκαν τραυματίστηκε ελαφρά και ο δικυκλιστής Λεωνίδας Δαμουράς, που χρειάστηκε να μεταφερθεί σε νοσοκομείο για ιατρική βοήθεια. «Ήταν ένα εντελώς αδιανόητο τροχαίο, απ΄ αυτά που συμβαίνουν στο ίσωμα, στην Πανεπιστημίου! Ούτε στροφή υπήρχε, ούτε βροχή, ούτε εμείς ή ο οδηγός του φορτηγού τρέχαμε. Είχε χώρο να προσπεράσει το σταθμευμένο όχημα και χωρίς να βρεθεί στο άλλο ρεύμα! Ήταν τόσο εξοργιστικό όλο αυτό, που στη θέα του δυστυχήματος εξαγριωμένοι ντόπιοι αυτόπτες μάρτυρες επιτέθηκαν να λιντσάρουν τον οδηγό του φορτηγού. Στην πορεία, διαπιστώθηκε πως ήταν υπό την επήρεια αλκοόλ...», λέει η κ. Μυρτσίδου. Μαζί με τους υπόλοιπους 50 δικυκλιστές και τους συνοδούς του ελληνικού γκρουπ που ακολουθούσαν με αυτοκίνητα, είχαν ήδη διανύσει πάνω από 3.000 χιλιόμετρα, στο πλαίσιο του οδοιπορικού Δρόμοι της Ελιάς του ομώνυμου Πολιτιστικού Οργανισμού της Μεσσηνίας, διάρκειας 52 ημερών, μέσα από 15 χώρες σε Ευρώπη και Ασία, με την ευκαιρία και των Ολυμπιακών Αγώνων του Πεκίνου, με σκοπό να μεταφέρουν ώς εκεί και στη συνέχεια και στη Μόσχα τη δική τους «φλόγα ειρήνης», τη μεσσηνιακή ελιά. Μάλιστα, αφού πρώτα διέσχισαν την ελληνική επικράτεια (Πύλο-Τρίπολη-Κόρινθο-Αθήνα-Άμφισσα-Σουφλί), είχαν περάσει χωρίς πρόβλημα και μέσα από την Τουρκία (Σμύρνη-ΆγκυραΤραπεζούντα), είχαν εισέλθει ομαλά, δύο ώρες πριν από το τραγικό δυστύχημα, και στο γεωργιανό έδαφος, κατευθυνόμενοι προς την πρωτεύουσα της χώρας, Τιφλίδα. Τραγική ειρωνεία είναι πως το θύμα, από τους βασικούς πρωταγωνιστές στον πολύμηνο σχεδιασμό του ταξιδιού, ακολουθούσε στο μεγαλύτερο έως τότε τμήμα της διαδρομής, ως συνοδός, με το τζιπ του και μόνο περιστασιακά, για να ξεκουράσει άλλους δικυκλιστές, έπιανε στα χέρια του και το τιμόνι της μηχανής τους...
Επιστρέφουν 13 μοτοσυκλετιστές
ΥΣΤΕΡΑ από σύσκεψη που προηγήθηκε, μετά το σοκ, 13 από τους δικυκλιστές-μέλη της αποστολής αποφάσισαν και πήραν τον δρόμο της επιστροφής για την Ελλάδα, που είναι κανονικά προγραμματισμένη για τις 3 Σεπτεμβρίου. Δύο απ΄ αυτούς έχουν αναλάβει και τη διαδικασία μεταφοράς της σορού του άτυχου μοτοσυκλετιστή. Όλους τους ακολουθεί μέχρι τα σύνορα και γεωργιανή αστυνομική δύναμη, που συνδράμει πλέον και στο ταξίδι των υπολοίπων μέχρι την έξοδο της χώρας προς το Αζερμπαϊτζάν. Εκεί, στο Μπακού, αναμένεται να φτάσουν αύριο το βράδυ, στο τέλος της ένατης μέρας της διαδρομής, μετά τα πρώτα 4.051 χιλιόμετρα. «Ήταν θέμα χαρακτήρα και διαχείρισης του σοκ απ΄ τον καθένα μας αν θα επιστρέψει τώρα πίσω ή όχι. Προσωπικά τα ζύγισα κι αποφάσισα να συνεχίσω μέχρι τέλους...», εξηγεί η κ. Μυρτσίδου. Σε ένδειξη πένθους, η ίδια και τα υπόλοιπα μέλη των Δρόμων της Ελιάς δεν συμμετείχαν στις εορταστικές εκδηλώσεις που οργανώθηκαν για την υποδοχή τους στην Τιφλίδα, όπου έφτασαν χθες βράδυ...