Από το μαγευτικό Ηλιόλουστο πέρασε και ο Εμφύλιος

 

Έχω μερικές εκκρεμότητες σχετικά με τις εκδηλώσεις που θέλω να κάνω στο μαγευτικό Ηλιόλουστο και τα βιβλία που περιμένουν στη σειρά˙ έκανα μόνο μια εκδήλωση και έβγαλα μόνο ένα μικρό βιβλιαράκι. Όταν τελείωνα με όσα προγραμμάτιζα θα έκανα και μια τελευταία ως ύστατο χρέος: μια εκδήλωση αφιερωμένη σε ΟΛΑ τα θύματα του Εμφυλίου στο χωριό.

Τώρα δουλεύω ένα βιβλίο μου για την ιστορία της εκτός των τειχών δυτικής Θεσσαλονίκης, συνέχεια των προηγούμενων. Κάθε φορά που αλιεύω κάτι σχετικό με το Ηλιόλουστο, το μαζεύω στοργικά και το βάζω στον κατάλληλο φάκελο, να περιμένει τη σειρά του. Αυτή η είδηση όμως του Ριζοσπάστη (04-07-1947) με συγκλόνισε. Υπάρχει ένα τυπογραφικό λάθος, το αρχικό του δεύτερου μικρού ονόματος έπρεπε να είναι Ξ και όχι Γ. Αλλά το λάθος αυτό είναι ασήμαντο μπροστά στο τεράστιο λάθος που ήταν ο Εμφύλιος και η απώλεια τόσων ζωών.

Τα πορτρέτα αυτά θα κυμάτιζαν τυπωμένα σε πανί στον ουρανό του χωριού, από τον περασμένο Οκτώβριο, όταν θα έκαμνα την εκδήλωση για τα 100 χρόνια από την Έξοδο από το Φαχρέλ, το χωριό του Καυκάσου από το οποίο ήρθανε το 1920 στην Ελλάδα και το 1921 στη Μελάφτσα (Ηλιόλουστο, από το 1927) οι εικονιζόμενοι και οι άλλοι Πόντιοι πρόσφυγες. Δεν έγινε η εκδήλωση με τα διαδοχικά μέτρα κατά του covid 19. 

Στην εκδήλωση που έκανα τον Αύγουστο του 2011 στο χωριό υπήρχαν οι πιο κάτω αναφορές στα δύο αυτά άτομα.

Ο Ιωακείμ δεν σκοτώθηκε απλώς κάτω στον βάλτο στον Εμφύλιο˙ οι θάνατοι στον Εμφύλιο είναι τραγικοί επειδή είναι ουσιαστικά δολοφονίες και όχι θάνατοι από ατύχημα. Αν δε σκεφτεί κανείς πως το πτώμα του νεκρού πατέρα το μετέφερε πάνω σε ένα κάρο ο μεγαλύτερος μεν γιος του αλλά ένα παιδί ως προς την ηλικία του, τότε ο θάνατος του Ιωακείμ αποκτά το μεγαλείο που συναντάμε στις Τραγωδίες. Είναι ειρωνεία της τύχης το εξής: ο Ιωακείμ ήταν από τους Φαχρελίτες που με δυσκόλεψαν πολύ στο να βρω φωτογραφία τους. Μία βρήκα και σ' αυτή δεν φαίνεται ολόκληρο το πρόσωπό του! Το όνομά του όμως βρήκε τον τρόπο να τρυπώσει στην ειδησούλα της εφημερίδας για τον θάνατό του.

Ο Ξενοφών παντρεύτηκε με την έναρξη της Κατοχής στην Ελλάδα στη διάρκεια του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου και σκοτώθηκε-δολοφονήθηκε  έξι χρόνια μετά˙ αν αφαιρέσουμε τα χρόνια της Κατοχής και τον χρόνο που έζησε στη διετία 1946-1947, του έμεινε ούτε ένας χρόνος ειρηνικής ζωής με την οικογένεια που προσπαθούσε να χτίσει με την Ουρανία και το παιδί τους.

Στο βιβλίο για το χωριό υπάρχει ο κατάλογος των Φαχρελιτών που ήρθαν στην Ελλάδα, ενώ για όσους εγκαταστάθηκαν στο Ηλιόλουστο, δίπλα στο όνομά τους έβαλα και τις φωτογραφίες τους, όσων δηλαδή κατάφερα και βρήκα φωτογραφία.

Στο σημειωματάριό μου έχω γραμμένα τα ονόματα των ανθρώπων του χωριού που έπεσαν θύματα του Εμφυλίου˙ ελπίζω να αξιωθώ να γίνει στη μνήμη τους, αυτό που πρέπει να γίνει: ένα ταπεινό σκύψιμο της κεφαλής κι ένα αληθινό δάκρυ για τον άδικο χαμό τους και τα ανεκπλήρωτα όνειρά τους.