Άμα η μέρα έχει κέφια...

Στρώθηκα στη δουλειά πρωί πρωί, επειδή δουλεύω τη δεύτερη έκδοση του βιβλίου μου Από το Βαρδάρι ως το Δερβένι. Βρίσκομαι στο δεύτερο κεφάλαιο και έχω μπροστά μου όλη την βιβλιογραφία που μεσολάβησε από την πρώτη έκδοση (15 χρόνια πλάκα πλάκα). Πιο συγκεκριμένα ψάχνω ξανά το ναό του Αγίου Αθανασίου στον Εύοσμο. Από την ανοιχτή μπαλκονόπορτα έρχεται ήχος ακκορντεόν. Κάνω το χαζό και δεν δίνω σημασία. Συνεχίζει και είναι όμορφα. Βγαίνω στο παράθυρο και τους βλέπω στο απέναντι πεζοδρόμιο. Τους φωνάζω και έρχονται. Κατεβάζω με το καλάθι ένα κέρμα και η μικρή το παίρνει με χαρά. Τους ζητάω την άδεια να τους φωτογραφίσω. Δέχονται.


Μετά από ώρα δουλειάς λέω να ψάξω στο διαδίκτυο, μήπως και εντοπίσω κάτι επί πλέον για το θέμα μου. Πέφτω στη σελίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως. Κάτω από την εικόνα που αντέγραψα από την οθόνη μου, αντιγράφω και το κείμενο πο υπάρχει σ' αυτήν.

Στις αρχές του 19ου αιώνα για άγνωστους λόγους εξισλαμίσθηκε ο ενήλικος γιος του Γεωργίου (Τραγιανού) που πήρε το όνομα Αλής. Πιθανώτατα ο εξωμότης πήρε σαν κτήμα όλη την σημερινή περιοχή Ευόσμου-Ελευθερίου-Ν.Κορδελιού.
Η τοπική παράδοση διασώζει την πληροφορία ότι μετά από θαυμαστό όραμα ο Αλής αποφάσισε να παραχωρήσει σημαντική έκταση για να κτίσουν οι χριστιανοί της περιοχής έναν Ι.Ναό προς τιμήν του εμφανισθέντος σ'αυτόν, Αγίου Αθανασίου. Η ανέγερση τοποθετείται στο έτος 1817.
Η ανέγερση ολοκληρώθηκε με προσωπική εργασία των κατοίκων, σε ένα χρόνο. Η ημερομηνία των εγκαινίων και το όνομα του εγκαινιάσαντος Αρχιερέως δεν σώζονται.

Μοιάζει με παραμύθι. Τόσο ταιριασμένα όλα. Μέχρι και θαύμα τρύπωσε και θεμελιώθηκε ο ναός του Αγίου Αθανασίου. Από τότε που βγήκε το βιβλίο Από το Βαρδάρι ως το Δερβένι δεν είχε γραφτεί τίποτε γι' αυτόν τον Αλή. Στο βιβλίο υπήρχε η φράση "Ο ενήλιξ υιός του εν Χαρμαν Κιόϊ Γεωργίου, ασπασθείς τον ισλαμισμόν, ωνομάσθη Αλή και ετέθη υπό την παιδαγώγησιν του Αράπ Χατζή Μεχμέτ" με παραπομπή στην πηγή μου. Το Αρχείον Θεσσαλονίκης του Ιωάν. Κ. Βασδραβέλλη, έκδοση Εταιρίας Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη, 1952.

Το απόσπασμα που υπάρχει στην ιστοσελίδα της Μητρόπολης προέρχεται από το εξαιρετικό βιβλίο του Κυριάκου Χατζηκυριακίδη Εύοσμος, έκδοση Δήμου Ευόσμου, 2008 (ήμουν ένας από τους ομιλητές που παρουσίασαν το βιβλίο στις 4.12.2008). Εκεί ο ερευνητής στηριζόμενος σε μαρτυρίες που περιλαμβάνονται σε σχολικές εργασίες αναπαράγει αυτήν την ιστορία. Βέβαια ο Κυριάκος δεν παραπέμπει ούτε σε μένα, ούτε στον Βασδραβέλλη. Ο ίδιος σε άλλη σελίδα θέτει ως περίοδο κατασκευής του ναού την περίοδο1812-1819. Ο εξισλαμισμός έγινε το 1831-1832. Πουθενά στο κείμενο του Βασδραβέλλη δεν προκύπτει σύνδεση του ονόματος του Γεωργίου με το επίθετο Τραγιανός. Το κάνει ο ερευνητής επειδή υπάρχει δωρητής εικόνας ονόματι Γεώργιος Τραγιάνου.
Έχω την εντύπωση πως πρόκειται για αβασάνιστη αποδοχή από τον Κυριάκο μιας ατεκμηρίωτης υπόθεσης, την οποία η Ιερά Μητρόπολις Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως ανάγει σε αλήθεια με την οποία θα πορεύονται όσοι επισκέπτονται την ιστοσελίδα ή ακούν την ιστορία στους ναούς.

Ένιωσα τόσο όμορφα από το ακκορντεόν του πατέρα και της κόρης που δεν άντεξα τον πόλεμο στα νεύρα μου από την βιβλιογραφική μου ανακάλυψη και είπα να την μοιραστώ για να την ξορκίσω.

ΥΓ
Σέβομαι και έχω μόνο καλά λόγια για τον σεβασμιώτατο Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως και δεν αμφιβάλλω ούτε στο ελάχιστο για την ερευνητική δεινότητα του Χατζηκυριακίδη. Ελίζω να μην παρεξηγηθεί το κείμενό μου.