Τρίτη, Μαρτίου 29, 2011

R.T.ficial: Δελτίο Τύπου για το R.T.ficial

"Είμαστε όντα ερεθισμένα από το πλαίσιο που μας περιβάλλει και κατάπληκτα που όλοι οι άλλοι δεν ερεθίζονται το ίδιο. ..."

Οι εκδηλώσεις θα γίνουν στη Μυτιλήνη. Το σκεπτικό τους αφορά όλους μας σε όλες τις πόλεις. Όσοι ενδιαφέρονται για κάποιου είδους συμμετοχή, ας σπεύσουν... R.T.ficial: το blog που στήθηκε γι' αυτήν την διοργάνωση.

Κυριακή, Μαρτίου 20, 2011

Πρόσφυγες, στρατιώτες, φίλοι και τακίμια στο ...ψυχιατρείο!

Συγκινητικά όμορφη ήταν η βραδυά του Σαββάτου 19 Μαρτίου 2011 στο καφεζυθεστιατόριο το ψυχιατρείο. Οι φίλοι έκαναν και πάλι το θαύμα τους και με συντρόφεψαν στην προβολή της ταινίας μου Δι' εγκαταστάσεως 1914. Πολλές φορές, κυρίως λίγο πριν φτάσει η ώρα μιας προγραμματισμένης εκδήλωσης, με πιάνει μια μελαγχολία και κολλάω σε κάποιες λεπτομέρειες (τεχνικές συνήθως που με δυσκολεύουν) για να δηλώσω (μέσα μου, για εσωτερική κατανάλωση) πως: τέρμα, άλλη φορά δεν διοργανώνω τίποτε. Θα πηγαίνω μόνο όταν με καλέσουν, αν με καλέσουν. Μα ο διάολος είναι μέσα μου και σαν μαζεύονται συντρόφια, συνοδοιπόροι και τακίμια και κυλάει το πρόγραμμα όπως το φαντάστηκα κι ακόμα καλύτερα, βουρκώνω, τους ευχαριστώ και συνεχίζω...






Τρίτη, Μαρτίου 15, 2011

Νοσταλγική μνήμη

Η πρώτη φορά που ασχολήθηκα με τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης ήταν το 2006, από τη θέση του αντιδημάρχου πολιτισμού Σταυρούπολης. Στήθηκε ένα πανηγύρι τέχνης με τη συμμετοχή της θεατρικής ομάδας Καπνομάγαζο και της φωτογραφικής λέσχης Όψεις. Υπήρξε μικρή προσέλευση θεατών, αλλά η εκδήλωση ήταν υπέροχη. Ιδού τα ντοκουμέντα, αφιερωμένα στα παιδιά που συνεχίζουν: και στο Καπνομάγαζο και στις Όψεις.








Γροθιές το φως και πώς ν΄ αρχίσεις τα τραγούδια

τα λιπόψυχα. Πώς ν’ αρνηθείς το κάλεσμα του

χώματος, ν’ αφεθείς να σε πλάσει, με τις πέτρες του

σμίγοντας να βλαστήσουν αμάραντοι.

Λόγια θα πεις και ξεσπάσματα χθαμαλής εφηβείας. Θα

δαγκώσεις τη γλώσσα και θα φτύνει γροθιές το

φως. Ότι δεν είναι όλα τα όνειρα λεία της ψυχανάλυσης.

Παντελής Μπουκάλας (Μέσα Πάνθηρας, 1985)

Παγκόσμια ημέρα ποίησης στις 21 Μαρτίου 2006 και το Γραφείο Πολιτισμού του Δήμου Σταυρούπολης διοργανώνει μια ενδιαφέρουσα ποιητική βραδιά στο Δημοτικό Θέατρο Σταυρούπολης, στο Κέντρο Πολιτισμού Χρήστος Τσακίρης.

Ο τίτλος της βραδιάς «Γροθιές το φως» δανεισμένος από το ποίημα του Παντελή Μπουκάλα προσπαθεί να δώσει μια γεύση από τη σύμπραξη της Θεατρικής Ομάδας «Καπνομάγαζο» και της Φωτογραφικής Λέσχης «Όψεις».

Τα μέλη της θεατρικής ομάδας παρουσιάζουν ποιήματα, επιλογή από το έργο σύγχρονων ποιητών, με παράλληλη προβολή φωτογραφιών από μέλη της φωτογραφικής λέσχης.

Οι προσωπικές προσεγγίσεις στην ανάγνωση των ποιημάτων από τα μέλη της θεατρικής ομάδας και οι επιλογές φωτογραφιών από τους φωτογράφους εμπνευσμένες από τα ποιήματα, ήταν για όλους μια ενδιαφέρουσα και δημιουργική διαδικασία που προηγήθηκε και ευελπιστούμε το αποτέλεσμά της να ψυχαγωγήσει το κοινό που θα παρευρεθεί.

Από το τότε δελτίο τύπου

Σάββατο, Μαρτίου 12, 2011

Σκέψεις για μια εκδήλωση με τίτλο "Ελάτε μ' ένα ποίημα"


Η ποίηση είναι μια τέχνη όπου το πιο δύσκολο πράγμα είναι να μιλήσεις απλά. Ακόμα κι αν είναι να διαπραγματευθείς πράγματα δυσνόητα και πολυσύνθετα. Όπως η αλήθεια και ο έρωτας. Ή πράγματα τρομακτικά και ασύλληπτα. Όπως η ζωή και ο θάνατος.
Αυτό δεν σημαίνει πως η ποίηση είναι η τέχνη που υμνεί το απλοϊκό και το ευτελές. Κάθε άλλο. Είναι απλώς η τέχνη που εστιάζει στο καίριο και στο αναγκαίο. Μπορείς να κατεβάσεις του κόσμου τα λήμματα από όλα τα λεξικά και τις εγκυκλοπαίδειες, μπορείς να καταγράψεις όλα τα συνώνυμα κάθε λέξης, μπορείς να αποστηθίσεις κάθε τερτίπι κάθε μυθολογικού ήρωα και να ξεκινήσεις πανέτοιμος το ποιητικό σου ταξίδι. Αμ δε.
Για να αναμετρηθείς με εκείνη την ιδέα που σου τσιμπάει το μυαλό, με εκείνο το συναίσθημα που τρύπωσε στην καρδούλα σου και περιμένει να το πάρεις και να το φροντίσεις πάνω στο άσπρο χαρτί δεν χρειάζεσαι απλώς λέξεις. Χρειάζεσαι τις λέξεις. Και δεν χρειάζεσαι αναγκαστικά πολλές από αυτές. Χρειάζεσαι τις καίριες, τις εύστοχες, τις αναγκαίες τελικά. Και όσο πιο λίγες λέξεις χρειάζεσαι με τόσο περισσότερο αγώνα τις βρίσκεις.
Είναι και χαμαλίκι η ποίηση, εκτός από έμπνευση. Είναι άσκηση. Είναι η ικανότητα να απορρίπτεις το περιττό και να επιλέγεις την ψίχα, το μεδούλι, το απόσταγμα. Δεν είναι εύκολα πράγματα αυτά. Η ποίηση, όπως όλη η Τέχνη, είναι μια αριστοκράτισσα κυρά που δεν σου δίνει πολλές ευκαιρίες. Όταν σου χτυπήσει την πόρτα πρέπει να είσαι έτοιμος να την υποδεχτείς. Δεν χωράνε εδώ μισόλογα και δικαιολογίες.
Το βασικότερο εργαλείο για τον ποιητή είναι, φυσικά, το γράψιμο. Πολύ γράψιμο. Να νιώσει τη διαφορά όταν είναι να καταγράψει ημερολογιακά αυτά που έζησε ή συναισθάνθηκε ή σκέφτηκε και όταν είναι να ανυψώσει τα ίδια ακριβώς γεγονότα ή συναισθήματα ή ιδέες σε ποίηση. Ξέρει το ποίημα και επιμένει να βγει όσες σελίδες κι αν καταναλώσεις για να το ξορκίσεις γράφοντας ένα ημερολόγιο ή μια επιστολή. Εξ άλλου μόνο τότε είναι ποίημα: όταν δεν βολεύεται κάτω από άλλο σχήμα.
Ακολουθεί το σβήσιμο. Όσο αναγκαίο είναι να μπορείς να γράφεις, άλλο τόσο αναγκαίο είναι και να μπορείς να διαγράφεις. Είναι γνωστό πως η Έρημη Χώρα του Τόμας Έλιοτ πήρε τη μορφή που πήρε μετά από την παρέμβαση κέντημα του Έζρα Πάουντ ο οποίος περιόρισε κατά πολύ το αρχικό γραπτό του Έλιοτ. Όταν υπάρχει ένας καλός δάσκαλος τότε το κόψιμο των περιττών είναι μια εύκολη δουλειά. Όταν όμως δεν υπάρχει η φυσική παρουσία του δασκάλου τότε το κενό αυτό πρέπει να το καλύψει ο ίδιος ο ποιητής. Για να μπορέσει να το κάνει χρειάζεται να το έχει δει πραγματοποιημένο. Να διαβάσει δηλαδή ποίηση. Η ανάγνωση της ποίησης είναι κάτι που το υποτιμούν πολλοί, νέοι κυρίως, ποιητές. Λάθος. Επειδή με την ανάγνωση ποίησης ασκείσαι στην αναγνώριση του ποιήματος. Όσο υποκειμενική κι αν είναι η πρόσληψη ενός έργου τέχνης, ενός ποιήματος εν προκειμένω, υπάρχουν σταθερές οι οποίες παίζουν τον ρόλο τους. Η πρώτη και καλύτερη σταθερά είναι η εντιμότητα της επιρροής και η ντροπή της αντιγραφής. Πάλι στον Έλιοτ η αναφορά πως οι καλοί ποιητές κλέβουν και οι κακοί αντιγράφουν.
Μετά από όλα αυτά θα μπορούσατε να μου πείτε, για στάσου δεν υπάρχουν μεγάλα καλά ποιήματα; Μόνο τα ολιγόστιχα ποιήματα αξίζουν; Όχι βέβαια. Για δέστε όμως τον Όμηρο ή τον Βιτσέντζο Κορνάρο; Βρίσκετε πολλούς περιττούς στίχους στην Ιλιάδα; Στον Ερωτόκριτο; Ναι. Και τα μεγάλα ποιήματα μπορούν να υπηρετούν τον κανόνα για τη χρησιμοποίηση των εύστοχων και αναγκαίων λέξεων όπως ακριβώς και τα ολιγόστιχα ποιήματα να ολισθήσουν σε ενοχλητική φλυαρία. Δεν είναι θέμα ποσότητας λέξεων αλλά μαστοριάς στο χειρισμό τους.

Παρόλα αυτά η εκδήλωση Ελάτε μ' ένα ποίημα δεν απευθύνεται μόνο σε μάστορες του λόγου. Μέχρι τώρα τουλάχιστον. Ίσως καλά καλά δεν απευθύνεται ακόμη και σε ποιητές. Είναι το ποίημα από τη μεριά του αναγνώστη. Είναι, και το επεξεργασμένο απόσταγμα ενός συναισθήματος, αλλά είναι και ο ακατέργαστος λόγος κάποιου που νιώθει πως θέλει να ακουστεί. Αν είμασταν εκδότες, θα αποθαρρύναμε πολλούς από το να επιμένουν στο να γράφουν (ή να νομίσουν πως γράφουν) ποίηση. Δεν είμαστε όμως. Και ενθαρρύνουμε όσους έχουν πιάσει ένα μολύβι στο χέρι τους και ταίριαξαν πέντε λέξεις στο χαρτί, να τις μοιραστούν μαζί μας. Στις 21 Μαρτίου 2011. Στο bar16, στη Σταυρούπολη Θεσσαλονίκης. Στην τέταρτη διοργάνωση Ελάτε μ' ένα ποίημα.

Η φωτογραφία είναι από την εκδήλωση του 2008

Παρασκευή, Μαρτίου 11, 2011

Μια ταινία με πρώτη ύλη ταινίες (Στρατιώτες του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και πρόσφυγες του 1914 στη Θεσσαλονίκη)


Μέσα από τα στιγμιότυπα που κινηματογραφήθηκαν από τη Φωτογραφική και Κινηματογραφική υπηρεσία των Γάλλων της Στρατιάς της Ανατολής, την περίοδο 1915-1919, αναδύεται μια συνοικία στο δυτικό μέρος της Θεσσαλονίκης.

Οι πρόσφυγες που ήρθαν στη Θεσσαλονίκη το 1914 και ο οικισμός τους, ο οικισμός του Λεμπέτ, βρέθηκαν στην καρδιά του στρατοπέδου του Ζέιτενλικ και τράβηξαν το ενδιαφέρον του Γάλλου κινηματογραφιστή.

Ο Δήμος Σταυρούπολης, μετεξέλιξη του προσφυγικού οικισμού Λεμπέτ που στήθηκε το 1914, ανέθεσε το 2000 στον συγγραφέα Σπύρο Λαζαρίδη τη δημιουργία σειράς εκδηλώσεων με το γενικό τίτλο Ιστορικό αρχείο Σταυρούπολης. Ο Σπύρος Λαζαρίδης, εκτός των άλλων, εξασφάλισε το 2000 από το Γαλλικό Υπουργείο Άμυνας για λογαριασμό του Δήμου Σταυρούπολης, αντίγραφα των ταινιών και τα δικαιώματα για την προβολή τους, μοντάρισε πολλές από αυτές, έγραψε και επέλεξε κείμενα και συγκρότησε την ταινία «Δι’ εγκαταστάσεως 1914».

Η πρώτη προβολή της ταινίας έγινε την Τετάρτη 23 Μαΐου 2001, στο Δημοτικό Θέατρο Σταυρούπολης (τώρα αίθουσα θεάτρου του Κέντρου Πολιτισμού Χρήστος Τσακίρης).


Πρόκειται για κινηματογραφική τεκμηρίωση του χρόνου μηδέν της πρώτης προσφυγικής συνοικίας στα δυτικά της Θεσσαλονίκης πολύ πριν το μεγάλο κύμα του 1922. Της Σταυρούπολης, τότε Λεμπέτ και τώρα τμήμα του νέου Δήμου Παύλου Μελά.

Η νέα προβολή της ταινίας θα γίνει το Σάββατο 19 Μαρτίου 2011, στις 8 το βράδυ, στο Καφεζυθεστιατόριο Το Ψυχιατρείο, στην Άνω Ηλιούπολη, στη Σταυρούπολη Θεσσαλονίκης.