Εκ των ένδον για το Ενδοσκεληδόν

Σχόλια στους τίτλους των ενοτήτων του βιβλίου

Ποίηση:

1. Είναι όμορφο να τρέχεις σ’ άδειους δρόμους
Η γοητεία της εικόνας της μοτοσυκλέτας ή του μοτοσυκλετιστή είτε σε στάση είτε σε κίνηση. Στιγμιότυπα ομορφιάς και λυρισμού.
2. Αστραπιαία μοτοσυκλέτα. Πέρασε. Ο έρωτας ήταν
Η σχέση μοτοσυκλέτας και έρωτα. Από την αισθαντική αμφιβολία της συνεπιβάτιδας που βλέπει την μοτοσυκλέτα την οποία έχει ενδοσκεληδόν σαν «εν δυνάμει» ερωτική αντίζηλο μέχρι την αγοραία συναλλαγή της τσατσάς του μπορντέλου με μηχανόβιους εφήβους. Και στο ενδιάμεσο νέοι και νέες να χαίρονται τον έρωτά τους με καταλύτη στη σχέση τους τη μοτοσυκλέτα.
3. Ολονύχτιο φως που αγρυπνά σε ερημικό πρατήριο βενζίνης
Ποιήματα για τη μοναξιά. Η μοτοσυκλέτα εμφανίζεται ως ένδειξη ζωής και ενδιαφέροντος, ως αντίστιξη στην παραίτηση. Κι όμως υπάρχουν και ποιήματα που καταφέρνουν να δουν την μοναξιά του ίδιου του μοτοσυκλετιστή ή του συνεπιβάτη.
4. Μαρσάρουν λαμπεροί
Ποια αγόρια οδηγάνε μοτοσυκλέτα; Ποιήματα που βάζουν κάποια χρώματα στο πορτραίτο του μοτοσυκλετιστή. Δεν καλύπτονται όλες οι περιπτώσεις, δεν είναι αυτό το ζητούμενο. Όμορφα δεντράκια, μια συστάδα του δάσους.
5. Κρουνηδόν ρέουν Ανάπαιστοι
Ο ήχος της μοτοσυκλέτας. Ο ενοχλητικός θόρυβος που πριονίζει τη νύχτα και διακόπτει τον ύπνο αλλά και ο ήχος εκείνος που ανοίγει πόρτες στο νου για άλλες σκέψεις κι άλλα μονοπάτια: τ’ ουρανού και της ενδοσκόπησης.
6. Φλερτ με το θάνατο, φλερτ με το θάνατο, πάνω στην άτακτη μοτοσυκλέτα
Ποιήματα για τον κίνδυνο και το θάνατο. Το φόβο και την τόλμη. Το κουκούτσι του εδώδιμου «μοτοσυκλέτα», η καρδιά. Όμορφα ποιήματα για άσχημα γεγονότα. Αυτό δεν κάνει η τέχνη;
7. Άγγελος Κυρίου θα ’ρθει σε μια YAMAHA
Δύο ποιήματα για τον ίδιο τον θάνατο. Αισθαντικότητα και ρεαλισμός.
8. Μοτοσυκλετοποδηλατοσκοπευτής
Ο γλωσσοδέτης του Μίλτου Σαχτούρη μας εισάγει σε μια παράξενη κατηγορία ποιημάτων που είναι λίστες, κατάλογοι πραγμάτων επιθυμητών ή ανεπιθύμητων ή όμορφων ή άσχημων ή απλώς το ένα δίπλα στο άλλο και πάντα δίπλα σε μια μοτοσυκλέτα.
9. Σούζες σου λέω
Σατυρικά ποιήματα. Διαβάζονται με χαμόγελο στα χείλη και το βλέμμα στο μισόκλειστο μάτι του ποιητή.
10. Τρέχω παντού με σκοτεινές μοτοσυκλέτες
Ατίθασα ποιήματα, που δεν ανοίγουν αμέσως τα χαρτιά τους, τυλίγουν με γοητευτικό μυστήριο τις λέξεις τους και υπενθυμίζουν πως η ποίηση δεν είναι εύκολο πράγμα.

Πεζογραφία:

1. Μερικοί μοτοσυκλετιστές
Διάφοροι τύποι ανθρώπων που κινούνται με μοτοσυκλέτα. Ρομαντικοί και άγριοι, μονόχνωτοι και αισθηματίες, ηρωικοί και θύματα, όπως τους κατέγραψε η λογοτεχνία από την εποχή του μεσοπολέμου μέχρι σήμερα.
2. Λίβελοι και εγκώμια
Η μοτοσυκλέτα δεν έχει μόνο φίλους μα και εχθρούς. Λυρικά εγκώμια μα και τρυφερές διαπιστώσεις, εναλλάσσονται με επικά ξεσπάσματα και εμμονές στα κουσούρια. Όλα δια χειρός λογοτεχνών με βαριές υπογραφές πράγμα που σημαίνει πως η μοτοσυκλέτα δεν είναι απλά δυο ρόδες και μηχανή εσωτερικής καύσης μα κάτι παραπάνω. Πολύ παραπάνω.
3. Της αναμέτρησης
Εμείς και οι άλλοι. Όπως στα γουέστερν με καουμπόυδες και ινδιάνους. Μοτοσυκλετιστές και πεζοί, μοτοσυκλετιστές και αυτοκινητιστές, ίδιας μα και διαφορετικής ηλικίας· ένα παιχνίδι συμπεριφορών με βάση αντιλήψεις και ηλικιακά σύνδρομα.
4. Η ώρα η κακιά
Η ευαισθησία του λογοτέχνη βρίσκει έδαφος να ανθίσει όταν το χέρι του αρχίζει να γράφει για το κακό και το αναπάντεχο ή έστω το προδιαγεγραμμένο, το μοιραίο. Το ατύχημα είναι συνδεδεμένο με τη μοτοσυκλέτα σχεδόν μονοσήμαντα γι’ αυτό και αποκτά ιδιαίτερη σημασία η λογοτεχνική ματιά· αυτή που φανερώνει το αθέατο, που κάνει απτό το άυλο, που κάνει τέχνη το θάνατο.
5. Σκοτεινά, μυστηριώδη
Είναι δυνατόν να υπάρξει τέχνη που να μην είναι υπαινικτική και γριφώδης, ερμητική και ενδοσκοπική; Λέγονται πάντα όλα με το νι και με το σίγμα; Όχι και ευτυχώς.
6. Τρυφερά
Η απάντηση στη μονολιθικότητα των αδαών που ταυτίζουν τη μοτοσυκλέτα με το τραύμα και το θάνατο. Η τρυφερότητα διαχέεται στον αέρα μαζί με την οσμή της βενζίνης και αναδύεται μέσα από το σύμπλεγμα σάρκας και μετάλλου, αγκαλιάς σωμάτων και παλινδρόμησης εμβόλων. Και όχι μόνο.
7. Απατεώνες πλην όμως συμπαθείς
Λογοτεχνικοί ήρωες που λάμπουν αν και κινούνται στο ημίφως της κοινωνίας. Παραβατικοί μα συμπαθείς. Όχι μόνο επειδή η πένα του συγγραφέα τους κολάκεψε μα επειδή το κοινωνικό τους αντίστοιχο είναι πέρα για πέρα υπαρκτό και αναγνωρίσιμο αν όχι και αποδεκτό στο μικρόκοσμο της γειτονιάς και της οικογένειας, τουλάχιστον.
8. Του έρωτα και της φιλίας
Ισχυρά συναισθήματα χρειάζονται καμιά φορά τη σφραγίδα κάποιου συμβολισμού. Οι αδελφοποιτοί το αίμα, οι ερωτευμένοι τα δαχτυλίδια. Φίλοι και εραστές όμως συνδέονται και προσδιορίζονται, στη λογοτεχνία και στη ζωή, από τη σχέση τους με τη μοτοσυκλέτα. Καταλύτης και σύμβολο, ενώνει και χωρίζει, μπορεί να μην το δημιουργεί μα σίγουρα μπορεί και το σπρώχνει στα άκρα, το συναίσθημα.
9. Της μοναξιάς και του δρόμου
Είναι όμως τόσο έντονη η παρουσία της μοτοσυκλέτας, που μπορεί να γίνει αυτή η ίδια σύντροφος και φίλος, παρηγοριά και λύτρωση, δάκρυ και προσευχή. Ανταποκρίνεται με την ορμή της στην οργή του αναβάτη μα ξέρει και να κάθεται με σβησμένη τη μηχανή στο πλάι και να συντροφεύει με το τρίξιμο των μετάλλων της καθώς κρυώνουν το βουβό κλάμα του μοτοσυκλετιστή όταν αυτός βυθίζεται στις σκέψεις του επειδή τον άφησε η αγάπη του, επειδή τον πούλησε η παρέα του, επειδή δεν θέλει να δει κανέναν απόψε…


Υ.Γ.
Η φωτογραφία είναι του Γιώργου Αθανασόπουλου και υπάρχει στο βιβλίο.