Πέμπτη, Μαΐου 31, 2007

Τα αρνιά του Παύλου Μελά

A song sang before executions at the Pavlou Mela camp (May 1944) during Thessaloniki's occupation by the Germans: freedom-seeking inmates taken away for execution are likened to a lamb ("arni") taken away while seeking water. [Narrator: Christos Baloglou (1919-2002) -- Nazi labor camp survivor]

Αυτά τα λόγια περιγράφουν την εικόνα σύμφωνα με εκείνον που την ανέβασε στο youtube.

Νιώθω την ανάγκη να πω και εγώ δυο, αλλιώτικα, λόγια:

Μόλις πριν από λίγο επέστρεψα από το στρατόπεδο του Παύλου Μελά όπου πραγματοποιήθηκε μια ημερίδα από το Δήμο Σταυρούπολης. Με κυρίευσε μια θλίψη, την οποία, ηθελα να τη διοχετεύσω σ’ ένα κείμενο που θα απευθυνόταν στο δήμαρχο. Δεν το έκανα και ασχολήθηκα με τις ερωτήσεις του αυριανού διαγωνίσματος για τους μαθητές μου.

Μόλις τελείωσα, άνοιξα το blog μου και βλέποντας ξανά τα γυναικεία κεφάλια του προηγούμενου post και το μικρό μου κείμενο για τα πλαστικά λουλούδια των τάφων, η θλίψη μου πήρε να μεγαλώνει. Μηχανικά, πληκτρολόγησα στο youtube τις λέξεις Pavlou Mela και βρέθηκα μπροστα σ’ αυτήν την έκπληξη.

Τα αρνιά του Παύλου Μελά ...

Θα επανέλθω για την ημερίδα, όταν μου φύγει η θλίψη και η οργή. Μέχρι τότε, τέτοια διαμαντάκια θα τα μαζεύω με πείσμα και ευγνωμοσύνη σε όσους μας τα χαρίζουν.

6 σχόλια:

Ήχος Πλάγιος. Μόνος... είπε...

Κι αν ίσως κάποιοι αναρωτιούνται ακόμα τι ήταν το Παύλου Μελά, τι είναι και γιατί δεν πρέπει να ξεχαστεί, τούτο είναι, «τα αρνάκια» είναι, η μνήμη των ανθρώπων που αγωνίστηκαν, εκείνων που ήρθαν μετά, εκείνων που θα έρθουν. Ο αγώνας για τα ιδανικά που δεν πρέπει να ξεχασθούν, για μια ζωή που πρέπει για εμάς να κάνουμε ομορφότερη κι αύριο ακόμα πιο πολύ.

Ανώνυμος είπε...

Μητροπολιτικό πάρκο Παύλου Μελά και πράσινα άλογα
Με ταραχή σηκώνεται από τη θέση της συνειδητοποιώντας ότι το τραίνο είναι ήδη τρεις στάσεις παρακάτω από τον προορισμό της. Κατεβαίνει μαζί με δυο κινέζους ντυμένους στα μετάξια, διαλέγει ένα μαύρο γυαλιστερό ποδήλατο και μπαίνει στον ποδηλατόδρομο. Είναι κατηφόρα και έχει ησυχία, το πάρκο είναι δροσερό, επιταχύνει για να νιώσει τον αέρα. Περνάει μέσα από ένα κοπάδι πρόβατα, στρίβει αριστερά από τ΄αμπέλια, μπροστά από τους στάβλους, δίπλα από τον ενεργειακό σταθμό, πίσω από τον ελαιώνα, παράλληλα με το ρυάκι, πάνω απ΄το λόφο, και σε τρία λεπτά φτάνει στο φράγμα.
Ο Δενδροπόταμος έχει γίνει ξανά ποτάμι. Πριν λίγες μέρες ολοκληρώθηκε η τεχνητή λίμνη του Καρατάσου, ο τελευταίος και σημαντικότερος σπόνδυλος του Δυτικού τόξου. Πουθενά οι ταμπέλες με τη σήμανση “Λεωφόρος Δενδροποτάμου”, έχουν φυσικά απομακρυνθεί για ανακύκλωση, σε μερικά χρόνια κανείς δε θα θυμάται αυτό το κομμάτι της ιστορίας. Τα παλιά στρατόπεδα καλύπτουν μεγάλο ποσοστό της ενέργειας στην πόλη, καθώς η συνεργασία με το ΑΠΘ και άλλα ερευνητικά κέντρα απέδωσε παρά την αρχική δυσπιστία. Η βόλτα στην κοίτη του ποταμού που ενώνει όλα τα πάρκα είναι πάντα ωραία. Οι νερόμυλοι της Πολίχνης λειτουργούν ξανά, η λίμνη του Καρατάσου ποτίζει όλο το πράσινο της περιοχής, τα περιβόλια του Κορδελιού αλλάζουν χρώμα και μυρωδιά κάθε εποχή, σε όλη τη διαδρομή συναντάς πειράματα φοιτητών, και αν έχεις τύχη φτάνοντας στη θάλασσα λίγο μετά τις δεξαμενές με τους ακροβάτες, μπορεί να συναντήσεις τα φλαμίγκο να περπατάν στα ρηχά. Η βόλτα είναι ακόμα πιο ωραία αν την κάνεις με τα πράσινα άλογα του Παύλου Μελά (γεννετικό πείραμα φοιτητών, που καλώς ή κακώς απέδωσε και αυτό).
Από τότε που αποφοίτησε δουλεύει σ'αυτό το έργο. Πολλά χρόνια χρειάστηκε να περάσουν για να γίνει αυτό το πλάνο πραγματικότητα. Περισσότερα από το εναέριο τραίνο, τη στέγαση της Καλών Τεχνών, την απομάκρυνση της Σιδενόρ και των Φωσφωρικών Λιπασμάτων, την υποθαλάσσια του Καλοχωρίου, περισσότερα και από την αναστήλωση της Ροτόντας. (Μόνο το Χαμζά Μπέϊ Τζαμί παραμένει ακόμα παπουτσάδικο, κάπου κολάει με τα ιδιοκτησιακά...)
Βρήκε τον Στέφι με τον Νίκο να περπατάν μέσα στο ποτάμι.
- Πάμε για μπάνιο μετά;
- Δε πάμε καλύτερα τώρα;


Το κείμενο γράφτηκε με αφορμή τον τίτλο έκθεσης αρχιτεκτονικού έργου “meta 2005” που έγινε στη Θεσσαλονίκη το 2005

Ανώνυμος είπε...

Χαίρεται έπρεπε να πω πρώτα, το λέω τώρα. Δεν είμαι πολύ άνετη με την διαδικασία, λίγο να μπω στο κλίμα. Μάλλον είμαστε γείτονες; Ωραία που υπάρχουν και άλλοι πριν από μένα που βάζουν το Παύλου Μελά στις μηχανές αναζήτησης και βρίσκουν τέτοια πράγματα.
Τελικά τι θέλουμε για το στρατόπεδο; Αυτό είναι ξεκάθαρο; Μήπως συμφωνούμε και δεν το ξέρουμε λέω..

tsalimi είπε...

Η μνήμη των ανθρώπων, ήχε μου, είναι σίγουρο ότι δεν θα κινδυνεύσει να χαθεί επειδή δεν προϋποθέτει πολιτική και πολιτικούς. Είναι αίμα και παλμός. Η συλλογική μνήμη όμως, κινδυνεύει ακριβώς επειδή εμπίπτει στην εμβέλεια της πολιτικής. Η Σταυρούπολη είναι μια νέα, μια έφηβος πόλη. Μόλις 93 ετών. Θα μπορούσε να έχει αποτυπωμένη όλη την ιστορία της. ΟΛΗ. Δεν την έχει και η δυνατότητα συλλογής μαρτυριών ολοένα και απομακρύνεται.

ανώνυμο, μόνο γείτονες; Το κείμενο στο πρώτο σου σχόλιο είμαι σίγουρος πως το ξέρω. Στο δεύτερο σχόλιό σου αποκαλύπτεις το φύλο σου. Είσαι αυτή που νομίζω και χαίρομαι που μπήκες εδώ χωρίς να ξέρεις πού μπαίνεις. Ρίξε μια ματιά, στο link, πάνω αριστερά, εκεί που λέει: τα βιβλία μου, οι δαίμονές μου.
Η ζωή είναι ωραία και το διαδίκτυο βάζει κι αυτό την πινελιά του.

Ανώνυμος είπε...

Ωστέ έτσι λοιπόν! Ε κάτι φαντάστηκα, πάλι εμείς και εμείς, μια χαρά. Δε χανόμαστε πάντως.
Πολύ καλό και το βιντεάκι με τα πρόσωπα.
Τώρα δε ξέρω γιατί μου ήρθε η φράση "τι έχουν τα έρμα και ψοφούν". Να σου πω τι με ενόχλησε πιο πολύ στη χθεσινή εκδήλωση; Πρώτα τα παρκαρισμένα αυτοκίνητα μέσα στην αυλή, πάνω σε μαρμάρινες πλάκες με επιγραφές αράβικες(;), και μετά οι ζωγραφιές των παιδιών, που γεννήθηκαν με ένα δρόμο μέσα στο κεφάλι τους. Φυσικά δε φταίνε αυτά, αλλά μου φαίνεται σαν αρρώστια, να μη μπορεί ένα παιδί να φανταστεί κάτι. Ήμουν περίεργη να δω τις ζωγραφιές των παιδιών, πίστευα ότι θα αποκάλυπταν κάτι. Δεν ήταν όλα ίδια βέβαια ευτυχώς. Να σου πω τι μου άρεσε; Που είδα κόσμο που έχω καιρό να δω, που είχε ησυχία, δροσιά και κουνούπια βέβαια. Σκεπτόμενη λίγο θετικά πιστεύω ότι του χρόνο τέτοιο καιρό θα πάω με τα παιδιά βόλτα στο στρατόπεδο με τα ποδήλατα, χωρίς αυτοκίνητα μέσα (αυτό είναι θεμελιώδες). Χα χα δε μπορείς να διορθώνεις τα κείμενα
Καλό μήνα Σπύρο.

tsalimi είπε...

Οι μαρμάρινες πλάκες δεν έχουν αράβικα γράμματα, κατά 99%. Είναι ταφόπλακες από το ισραηλίτικο νεκροταφείο που διασκορπίστηκαν μετά το 1942 ή 43 σε όλη την πόλη, κυρίως σαν οικοδομικά υλικά.

Το στρατόπεδο, ίσως σωθεί αν αρχίσει ο κόσμος να το περπατάει, άρα να το γνωρίσει. Ίσως τότε να μην το αφήσει στα χέρια των πολιτικών.
Αλλά πού;

ΥΓ: Στ’ αλήθεια χάρηκα. Ήταν ευχάριστη έκπληξη η επίσκεψή σου.
Καλό μήνα.